№ Çağatai جغتای، ترکی Жағатой Lisan-ı Osmanı لسان عثمانى Deutsch Français English Русский 中文 Zhongwen Qazaq tili Қазақ тілі قازاق تىلى Кыргыз тили Татар теле Turkçe Монгол хэл ئۇيغۇر تىلى Уйгур Uighur
770 770 662 631 179 245 138 719 712 770 763 215 211 747 749 707 468 413 740 155 347 188 162
1abaku, taraf2طرف 7тарафyan, taraf, cihet, kenarيان، طرف، جهت , كنار Seite, Theil, Richtung, Randcôté, directionside, directionкрай, сторона, направление 方向fāng xiàngjaq, tarapжақ, тарап جاق، تاراپтарап, жак, багыт 4як, тарафyan, taraf тал, этгээд, чиглэх, зүглэхيان، تەرەپян, тәрәпyan, terep
2açar2اچار 5ачарmiftah, kilid, anahtarمفتاح، كليد، اناختار، آناختار Schlüssel, Schlossclékeyключ 钥匙yàoshikiltкілт كىلتачкычачкычanahtar түлхүүрئاچقۇچачқучachquch
3acı, bibi 2; çoñ ana, moma 12, 1چونك انا، موما 1чоң анаmama, büyük valide, nine, neneماما، بيوك واليده، نينه، ننه Grossmuttergrand-mèregrandmotherбабушка 外婆, 奶奶 wàipó, nǎinaiäjeәже اجەчоң эне, тай эне 4әбиanneanne, nine эмээمۇماмумаmuma
4acığmak2ағримақağrımak, elem vermek schmerzen, betrübenêtre maladeтo be illболеть 生病shēng//bìngauruауру اۋرۋооруу, ноокастоо, сыркоолоо 4авыру, чирләү, сырхаулауhasta olmak өвдөх, өвчлөхئاغرىماقағримақaghrimaq
5adaşmak2адашмақyolu gayb etmek, şaşırmak den Weg verlieren, sich verirrenêtre perdustray (inf)плутать, сбиваться с пути 岔chàadasuадасу اداسۋадашууадашып йөрүyolunu şaşırmak, sapmak, yanılmak төөрөх 3ئاداشماقадашмақadashmaq
6aflic2fali, inmeفالج، اينمه Lähmungparalysieparalysis, palsyпаралич 麻痹mábìsal, sal auruсал, сал ауру سال، سال اۋرۋпаралич, шал, шал оору, сенек 4felç(ci), inme саа өвчин 3 پارالىز ، پالەشпарализ, паләшparaliz, palesh
7Ağاق 7ақ 7Akعاق WeissblancWhiteБелый 白báiaqАқ اقАкbeyaz, ak цагаанئاقАқaq
8ağarmakاغارمق 5ағармақbeyaz ve sefid olmak, ağarmakبياض و سفيد اولمق؛ آغارمق weiss werdenblanchirbecome whiteбелеть 变白biànbáiağaruағару اعارۋагаруу 4агару, аксыллануbeyazlamak, ağarmak цайрч харагдах; цайрах, цайхئاقارماقақармақaqarmaq
9ağırاغيرағырsakil, giran, semin, ağırثقيل ،گران، سمين، آغر schwer, kostbar, theuerlourd, pesant; précieux 5 cherheavy, expensiveтяжело, тяжелый, дорогой 重zhong4auırауыр اۋىرооравырağır хүндئېغىرеғирeghir
10ajayib1عجايبғәжәбән ? 7acayip, acaip, fevkalade, harikulade, muhteşemعجايب، عجائب، فوق العاده، خارق العاده، محتشم wunderbarmerveilleuxwonderful, strangeчудесный 绝妙的juémiào değajaptıғажапты عاجاپتىукмуштууискиткеч, гаҗәеп, могҗизалыоlağanüstü, harika, muhteşem гайхамшигтайئا جايىپаҗайипajayip
11aksahاقساق 7ақсақ 7aksak, lenk, topal, aracآقصاق، آقساق، لنك، طوپال، اعراج lahm, hinkendboiteuxlameхромой 瘸腿的quétuǐ deaqsaqақсақ اقساقаксакаксакsakat, topal, aksak доголонئاقساق،توكۇرақсақ, токурaqsaq, tokur
12alaçıқатлkatil, öldürücü, can aliciقاتل، اولدريجی، اولديريجي، جان آليجي Mörder, Henkertueur, bourreaukiller, murdererубийца, палач 杀手shāshǒujan alğış, öltiruşiжан алғыш, өлтіруші جان العىش، ولتىرۋشىөлтүрүүчү, өлтүргүч 4үтерүчеkatil алагч хүн, алагч, алсан хүн 3قاتىلқатилqatil
13alam1عالم, دنيا 7әлем, дүния 7alem, dünya 11عالم، دنيا 11 Weltmondeworldмир, вселенная 世界shìjièälemәлем الەمдүйнө, ааламгаләм, дөньяdünya, alem ертөнц, орчлон, хорвоо 3ئالەمaләмalem
14alçık2جاسوس 7жәсус 7casus, hafiyeجاسوس، خَفِيَه Spionespionspyшпион 间谍jiàndiéşpїon، tıñşıшпион, тыңшы شپيون، تىڭشىшпион, тыңчышпион, шымчыcasus тагнуулч, тагнуул 3جاسۇسҗасусjasus
15alpالپ *алп *pehlivan, behadır, kahramanپهلوان،بهادر، قهرمان، Heldgéant, hérosgiant, heroвеликан, гигант, богатырь 英雄yīngxióngalıpалып الىپалпалып, алпамша, дәү кешеyiğit, alp, dev, kahraman, bahadır ئالپалпalp
16angsız2انكسيز 8аңсызakilsiz, müdrikesiz, bagteten 2, ansiz 8, ansızınعقلسز، مدركەسز، بغتة، آڭسز، آڭسزين unvernünftig, plötzlichdéraisonnable, tout à coupunreasonable, suddenlyнеразумный, внезапный 不讲道理的, 突然的bù jiǎng dàolǐ de, tūrán deaqılsızақылсыз اقىلسىزакмакакылсызmantıksız, aniden ئەقىلسىزәқилсизeqilsiz
17аrpa1ارپاарпааrpa/ cev 11جو، آرپه، آرپا Gersteorgebarleyячмень 大麦dàmàiarpaарпа ارپاарпаарпааrpa арвай 3ئارپاарпаarpa
18aşatmakашатмак *beslemek, yedirmekبسلمك، يديرمك ernähren, jemanden speisenfaire nourrirfeed (inf)кормить 给…食物 gěi… shíwùjemdeu, tamaqtandıruжемдеу, тамақтандыру جەمدەۋ، تاماقتاندىرۋтамактанууbeslemek тэжээх, идээшлүүлэх 3
19astاست 5астalt, zirin, pestآلت، زيرين، پست untenen dessous 5, basbottomниз 底部dǐbùastıaсты استىтөмөнкүalt дорд тал, доод этгээд, ёзоор, ёроол 3ئاستастast
20ayай 7şehr, mah, kamerشهر، ماه، مه، قمر Mond, Monatlunemoonлуна, месяц 月亮yuè liàngayай ايайайay ئايайay
21aytmakайтмақ*eytmek, ayitmak, söylemek, demek, añlatmakايتمك، آيتمق، سويلمك، ديمك، آڭلاتمق sprechen, sagenparler, diretalk, speakговорить, сказать 说话shuō huàsöyleu, aytuсөйлеу, айту سويلەۋ، ايتۋсүйлөө, айтуусөйләү, әйтүsöylemek хэлэх 3سۆزلىمەك ، ئاڭلاتماقсөзлимәк, аңлатмақsözlimek, anglatmaq
22baka2, 8باقەбақаkurbağa, zafda, zıfda, dafda, dıfda kurbakaقورباغا، قورباغه، ضفدع Frosch, Krötegrenouille, crapaudfrog, toadлягушка, жаба 青蛙qīngwābaqa, qwrbaqaбақа, құрбақа باقا، قۇرباقاбакаKurbağa бах, мэлхий 3پاقاпақаpaqa
23bala (bele)2әуләд 7bala, yauru, çocuk, sabiبالا، ياورو، چوجق، صبي Kleines Kind, Jungesenfantchildребенок 孩子háizibala, säbїбала, сәби بالا، سابيбалабалаçocuk хүүхэд 3بالاбалаbala
24balduzбалдуз *baldız, zevce hemşiresi ve kız kardaşıبالديز، زوجه همشيرەسي و قيز قرداشي Schwagerinbelle-soeursister-in-low, whifeсвояченица baldız, qayın bїkeбалдыз, қайын бике بالدىز، قايىن بيكەбалдызbaldız
25balta2балта *balta, teber, fassبالطه، تبر، فصّ Hacke, Beilhacheaxтопор 斧fǔbaltaбалта بالتاбалтаbalta پالتاпалтаpalta
26bar8بارбар *var, mevcudوار، موجود es ist, es gibt, es existirtil y a, il existethere isесть, имеется 有yǒubarбар بارбарvar мөн, юм, байна, бий 3بارбарbar
27barmak8بارماقбармақvarmak, gitmekوارمق، گيتمك، كيتمك gehen, wandeln 8, vorübergehn, beginnenaller, marchergo (inf), walk (inf)пойти 去qùbaru, jüruбару, жүру بارۋ، جۇرۋбарууGit, yürü ялвах, явахيۈرمەكйүрмәкyürmek
28başğaباشقەғайри 7ayrı, diger, diğer, gayrı, başkaآيري، ديگر، ديكر، غيري، بشقه andererautreotherдругой 其他的qí tā debasqaбасқа باسقاбашкабашка, бүтәнbaşka, diğer өөр, ондоо, жич 3غەيرىيғәйрийgheyriy
29başmakbaşmak, ayak kabı, papuş, pabucباشمق، باشماق، آياق قابي، پاپوش، پابوج Schuhchaussureshoeбашмак, ботинок kebisкебіс كەبىسкепичayakkabı ئاياغ كىيىمаяғ кийимayagh kiyim
30baturباتورбатур *kahraman, bahadur, pehlivan, pehlevan, cesurقهرمان، بهادر، پهلوان، جسور Held, Muthig, tapferhérosheroбогатырь 英雄yīng xióngbatırбатыр باتىرбаатырбаһадир, батыр, каһарманkahraman باتۇرбатурbatur
31baulıбаулыtâlımlı, terbiyeliتعليملت، تربيەلي wohlerzogenélevé,fostered, well-behavedвоспитанный 乖guāibaulınğanбаулынған باۋلىنعانтарбияланган, өзүн жакшы алып жүргөнтәрбияле, яхшы тәртиплеbakımlı, iyi huylu
32bayباىбайzengin, tuvanger, gani, maldar, sahib-i servet, bayزنگين، توانكر، توانگر، غني، مالدار، ساحب ثروت، باي Reich, wohlhabendrichardwealthy personбай, богач, зажиточный человек 富人fù rénbayбай بايbey
33beşikآفتابgüneş, afitab, koyaş Sonnesoleilsunсолнце 太阳tài yángkünкүн كۇنкүнкояшgüneş ئاپتاپаптапaptap
34bilikİlm, daniş, fehm, damga, bilgi, bilikعلم، دانش، فهم، طمغه، تمغا، تمغه، طامغه، بيلگي، بيلكي، بيليك، بيلك Wissenschaft, Verständnis, Zeichenconnaissance, compréhension, signeknowledge, understandingзнание, понимание bilikбілік بىلىكбилим, эстүүbilgi эрдэм, эрдэм ухаан 3
35bilkatбилкат *haber, ihbarat, havadis, havadisatخبر، اخبارات، حوادث، حوادثات Kundmachungen, Nachrichtennouvellenewsновость jañalıq, habarжаңалық, хабар جاڭالىق، حابارжаңылыкhaber
36birmak, birmek2, 8ويرمك 7уирмек 7vermek/ daden 11دادن 11 ورمك، ويرمك gebendonnergive (inf)давать 给gěiberuберу بەرۋберүүбирүvermek өгөх, олгох 3
37boyağ, räñرنك 1boya, levn, reng, renkبويا، لون، رنگ، رنك Farbecouleur, teintpeint, colorкраска, цвет boyauбояу بوياۋбоек, түсboya, renk
38çahārşanba1چھارشنبەçar-şenbih 11, çarşenbe, çarşambaچارشنبە 11، چارشانبا Mittwochmercrediwednesdayсреда 星期三xīng qī sānsärsenbiсәрсенбі سارسەنبىшаршембичәршәмбеçarşamba چارشەمبەчаршәмбәcharşembe
39çekildam2çabuk gitmek, seriچابوق گيتمك، سري schnell, geschwindvite, rapidementfastбыстро jedel, jıldamжедел, жылдам جەدەل، جىلدامылдам, тез, батhızlı, çabuk, süratli
40çene, بورەчене *kurd, kurtقورد، قورت Wolfloupwolfволк 狼lángböri, qasqırбөрі, қасқыр ٴبورى، قاسقىرкарышкырбүреkurt чоноقارىشقۇқаришқуqarişqu
41çumbak2Bilmece, muamma, luğaz, yañıltmacبیلمجه، معما، لغز، ياڭلتماج Räthselénigme, devinetteriddleзагадка jwmbaqжұмбақ جۇمباقтабышмактабышмак, серbilmece оньсого, таавар 3تېپىشماقтепишмақtépishmaq
42danişmand1دانشمندданышманд *danişmend, bilgic, alimدانشمند، بيلكيج، بيلگيج، عالم weiseaviséwiseмудрый 明智的míng zhì dedanışpanданышпан دانىشپانдаанышман, акылманbilge, alim
43dara2дара *hemişe, daima, her vakitھميشە 11، دائما، هر وقت immer, fortwährendconstamment, toujoursconstantly, alwaysпостоянно, всегда ünemi, ärqaşanүнемі, әрқашан ۇنەمى، ارقاشانар дайым, ар качанdaima, sürekli
44dardدردдард *da, keder, acı, ğussa, derd, eziyet, meşakkat, çileداٴ، كدر، آجي، غصه، درد، اذيت، مشقت، چله Schmerz, Leidendouleur, souffrancepain, suffering, grievanceболь, страдание 痛苦auru, dertауру, дерт اۋرۋ، دەرتоору, дартdert, çile, acı, hastalık
45daruداروдару * Medizinmédicamentmedicineлекарство däriдәрі دارىдарыİlaç
46darya1درياдария 7ırmak, nehirايرماق، ايرمق، نهر Flussrivièreriverрека 河流hé liúözenөзен وزەنдарыяırmak, nehir دەرياдәрияderya
47dimanдиман *demek, beyan etmek, ifade etmek, tekellüm etmek ديمك، بيان ايتمك، بيان ايتمك، افاده ايتمك، تكلّم ايتمك sagen, erzählen, sprechenparler, direspeak, say (inf)говорить deuдеу دەۋdemek, konuşmak ярих 3
48dinamakDeñemek, imtihan etmek, tecrübe etmek, muayene etmek, sınamakدڭه‌مك، امتهان ايتمك، تجربه ايتمك، معاينه ايتمك، صینامق، صنامق versuchen, prüfen, beaufsichtigentester, essayertest, check, tryиспытывать, проверять sınap köru, sınau, tekseruсынап көру, сынау, тексеру سىناپ كورۋ، سىناۋ، تەكسەرۋсынап көрүү, сыноо, текшерүүdenemek шалгах, турших, сорих 3
49dirhamدرھمdirhem, metalik, guruşدرهم، متالك، غروش Münzepièce de monnaiecoinмонета 硬币yìng bìmoneta, tїın, şaqaмонета, тиын, шақа مونەتا، تيىن، شاقاмонета, тыйын, дилде, зээрbozuk para, madeni para
50došanbaدوشنبەpazar ertesiپازار ايرتەسي، بازار ايرتەسي Montaglundimondayпонедельник 星期一xīng qī yīdüysenbiдүйсенбі دۇيسەنبىдүйшөмбүдүшәмбеpazartesi دۈشەنبەдүшәнбәdüşenbe
51dostدوستдост *arkadaş, dostآرقداش، آرقەداش، دوست Freundamifriend, buddyприятель, друг 朋友dos, biradar, aşınaдос, бірадар, ашына دوس، بىرادار، اشىناдос, курдаш, ашына, жолдошarkadaş, kanka, dost найз, нөхөр 3ئاشناашнаaşna
52dukanدوكانdükkan, mağazaدكان، مغازه، ماغازا Laden, Geschäftmagasin, boutiqueshop, storeмагазин 商店shāng diàndükenдүкен دۇكەنдүкөнкибетdükkan, mağaza, İşyeri
53duşman1دشمنдұшман 7düşman, düşmen, hasm, yağı, yavدشمان، دشمن، خصم، ياغي، ياو Feindennemienemyвраг 敌人di2ren2jau, dwşpanжау, дұшпан جاۋ، دۇشپانдушмандошманdüşman دۈشمەنдүшмәнduşmen
54efsemsessiz, sedasız, sakit, usluسسسز، صداسز، ساكت، اوصلو، اوصلي schweigsam, bescheidensilencieux, obéissantsilent, obedientмолчаливый, послушный ünsiz, juasүнсіз, жуас ۇنسىز، جۋاسунчукпаган, үндөбөгөн, элпек, тил алчаакsessiz, suskun
55ekiz2yetim, öksüz,cüft, çift, ikiz, ekizيتيم، اوكسز، جفت، چفت، ايكيز، اكيز Waise, Zwillingeorphelin, jumeauxorphan, twinsсирота, близнецы jetim; egizжетім; егіз جەتىم، ەگىزжетим, эгизyetim, öksüz
56elğin2cemiyet, toplanmış, topluluk, toplanmaجمعيت، طوپليليق، طوپلانمه- طوپلانما Versammlung, gesammeltréunion, organiséassembly, self-collectedсобрание, собранный jїnalıs, jїnaqıжиналыс, жинақы جينالىس، جيناقىчогулуш, чогулганҗыелыш, җыелганtoplantı, birleştirilmiş
57eslenmek2есленмек 7vedâ etmekوداع ايتمك abschied nehmendire au revoirsay goodbyeпроститься, прощаться qoştasu, esendesuқоштасу, есендесу قوشتاسۋ، ەسەندەسۋкоштошууhoşça kal
58esru2çok, ziyade, artan, fazlaچوق، زياده، آرتان، فضله vielbeaucouplotмного 多duōköpкөп كوپкөпкүпçok
59faydaفايدەфайда *faide, kazanc, kârفائده، قازانج، كار Nutzenutilité, profitbenefit, profitпольза 好处hǎo chùpaydaпайда پايداпайдафайдаfayda پايداпайдаpayda
60felfeszaif, âciz, tenbelضعيف، عاجز، تنبل schwach, trägefaible, mouweak, sluggishслабый, вялый älsiz, solğınәлсіз, солғын ٴالسىز، سولگىنначар, алсызhalsiz, solgun, bitkin
61ğake2karga, gurabقرغه، قارغه، غراب Krähecorbeau, corneillecrowворона qarğaқарға قارعاкаргаkarga
62ğalabaİzdiham, çok, galebe, galebelik, kalabalıkازدحام، چوق، غلبه‌لك، قالابالق Gedränge, vielfoule, beaucoupcrowd, a lotтолпа, много jїın, köpжиын, көп جيىن، كوپжыйын, үйүлгөн топ, көпkalabalık
63giraklazim, gerek, yararلازم، گرك، كرك، يارار nothwendigil fautneed toнужно kerek, lazımкерек, лазым كەرەك، لازىمкерек, зарылgerek, lazım
64göbelek, köpelek2, 8كوپلكkelebekكلبك Schmetterlingpapillonbutterflyбабочка köbelekкөбелек كوبەلەكкөпөлөкkelebek كېپىنەك
65gözgü, közgü2, 8كوزكوayne, ayine, gözgü, gözgiآينه، آيينگ، گوزگو، كوزكو، گوزگي، كوزكي Spiegelmiroirmirrorзеркало aynaайна ايناкүзгүкөзгеаyna толь 3
66gülüm2tebessüm, gülüş, gülişتبسم 11، گولش، گوليش Lächelnsouriresmile (n) улыбка külim, külimsireuкүлім, күлімсіреу كۇلىم، كۇلىمسىرەۋжылмайыш, күлүмсүрөөgülüş, tebessüm
67günكون 7күн 7afitab, güneş, gün, gündüz, şemsآفتاب، گونش، كونش، گون، كون، گوندوز، كوندوز، شمس Sonnejourdayдень 天tiānkünкүн كۇنкүнкөнgün өдөр 3كۈنкүнkün
68gün toğar2şark, gün çıkış tarafı 2, gün doğusu, doğuشرق، گون طوغيسي، كون طوغيسي، طوغو، طوغي Sonnenaufganglever du soleilsunriseвосход солнца künniñ şığuıкүннің шығуы күн чыгышыgündoğumu كۈن چىقىش
69günbatargurub, güneşin batıcık tarafi 2, bat, zevalغروب، باتي، زوال Sonnenuntergangcoucher du soleilsunsetзакат, заход солнца batu, kunniñ batuıбату, күннің батуы باتۋ، كۇننىن باتۋىкүн батышыкояш баеуgünbatımı
70gündükİbrik, destiابريق، ابريك، دستي Kanne, Krugpichetjug, pitcherкувшин qwman, qwmğanқұман, құмған قۇمان، قۇمعانкумураsürahi, testi
71güngdilsiz, sessiz, sedasızديلسز، سسسز، صداسز stummemuetmute, voicelessнемой mılqau, tilsizмылқау, тілсіз مىلقاۋ، تىلسىزдудук, тилсизsessiz, dilsiz
72günihased, kıskançحسد، قصقانجلق، قيصقانجلق Neid, Eifersuchtenvie, jalousieenvy, jealousyзависть, ревность qızğanışқызғаныш قىزعانىشкөрө албастык, кызганычкөнчелекkıskançlık атаа, атаархал 3
73hakriakıllı, ferzane, firasetlü/firasetli adam; azade, serbestعقللي، فرزانه، فراستلي ادم، آزاده سربست gelehrt, klug; freiintelligent, éduqué; libresmart, educated; freeумный, образованный; свободный aqıldı, bilimdi; erkinақылды, білімді; еркін اقىلدى، بىلىمدى؛ ەركىنакылдуу, эстүү, билимдүү, эркинakıllı, eğitimli, ergin
74hāl,حال , احوالахуал 7hal, ahvalحال , احوال Situationsituationsituationситуация 情况qíng kuàngahual, jağdayахуал, жағдай احۋال، جاعدايжагдай, кырдаалхәлdurum, hal ئەخۋالәхвалexwal
75ḥalālحلالhelal, halalحلال halalhalallawful, permitted, halalзаконный, разрешенный, халяльный 合法的héfǎ deadalадал ادالадалyasal, meşru хуулийн, ёсны, хууль ёсны 3
76ḥaqīqat1حقيقتhakikat, aslحقيقت 11، اصل Wahrheitvéritétruthправда 真相zhēn xiàngşındıqшындық شىندىقчындыкхакыйкатьhakikat, doğruluk, dürüstlük توغراтоғраtoğra
77harkenyorgun, zebunيورغون، زبون müde, schwachfatigué, faibletired, weakусталый, слабый şarşağan, älsizшаршаған, әлсіз شارشاعان، ٴالسىزчарчаган, арыган, алсызyorgun, halsiz
78ḥayāt, umrحيات، عمرyaşayış, yaşama, ömr, ömür, hayat, dirilikياشايش، ياشامه، عمر، حيات، ديريلك Lebenvielifeжизнь ömirөмір ٴومىرжашоотормышyaşam, ömür, hayat амьдрал, ертөнц 3ھاياتһаятhayat
79ḥayrānحيرانhayret, şaşkınlık, şaşakalmaحيرت، شاشقينلق، شاشەقالمه Überraschungsurprisewondermentудивление 惊喜añ-tañ, ğajaptanu, qayran, tañğaluаң-таң, ғажаптану, қайран, таңғалу اڭ-تاڭ، عاجاپتانۋ، قايران، تاڭعالۋтаң калуу, таңдануу, айран калуугаҗәпләнү, таң калу, шаккатуhayret, şaşkınlık
80ḥaywān1حيوانhayvanحيوان Tieranimalanimalживотное, зверь hayuanхайуан حايۋانайбанhayvan амьтан, адгуус, араатан, ан 3
81henkşaka, maskara, mesḫare مسخره، شاقه، شاقا Scherz, Witzblaguejokeшутка 笑话xiàohuaäzil, oyınәзіл, ойын ٴازىل، ويىنазил, тамашаşaka, espri
82herayфәрйад 7feryad, figan, fuganفریاد، فغان Jammer, Klagecry, screamплач, вопль jılau, zarıжылау, зары جىلاۋ، زارىый, өкүрүкçığlık
83herbaten2galabalık, cemiyet, kesret, köplük, çoklukغلبەلك، جمعيت، كثرت، چوقلق Gedräng, Versammlungcrowd, meetingтолпа, собрание jїın, jїnalısжиын, жиналыс جيىن، جينالىسжыйын, жыйналышtoplantı
84hert pertgayret, istical, çar-çapukغيرت، استعجال، چار چابوق Eifer, Eile, hurtigzeal, hurry, swiftly!усердие, спешка, быстрее! ınta, asığuşılıq, tezirekынта, асығушылық, тезірек ىنتا، اسىعۋشىلىق، تەزىرەكынта, шашылыш, тез-тезgayret, istek, acele
85ḥikāyatحكايت ، قصهhikaye, hikayet, kıssaحكايه، حكايت، قصه Geschichte, Storyrécitstoryистория, рассказ 故事gù shihїkayaхикая حيكاياокуяhikaye түүх, домог 3ھېكايەһекайәhekayä
86ḥisāb1حسابhisabحساب comptecount, accountсчет esep, şotесеп, шот ەسەپ، شوتэсепхисапhesap ھېساب
87höcek2hikyaye, masal, mesel, sergüzeştحكايه، مصال، مثل، سرگزشت Erzählung, Märchenstory, fairy taleрассказ, сказка äñgime, hїkaya, ertegiәңгіме, хикая, ертегі اڭگىمە، حيكايا، ەرتەگىаңгеме, жомокhikaye, masalı
88horazخورازхораз *ḫoros, ḫoroz, ḫurusخروس، خروز، خوروس، خوروز Hahncoqroosterпетух 公鸡gōng jīäteş, qorazәтеш, қораз اتەش، قورازкорозhoroz
89hülıslak, mertub, nemli, yaş, rutubetliايصلاق، اصلاق، مرطوب، نملي، ياش، رطوبتلي nass, feuchtwet, moistсырой, влажный dımqıl, ılğaldıдымқыл, ылғалды دىمقىل، ىلعالدىнымдууıslak
90HulasaNevruz günü, aidنوروز گوني/كوني Neujahrstag, Festtagnew year holidayНаурыз, праздник нового года NaurızНаурыз ناۋرىزНоорузYeni yıl tatili
91hünegeyik, ahu, gazalگييك، گيك، كييك، كيك، آهو، غزال Hirsch, Gazelledeer, gazelleолень, газель bwğı, qaraqwyrıqбұғы, қарақұйрық بۇعى، قاراقۇيرىقбугу, эликgeyik, ceylan
92hürkünc2korkunc, korku, dehşetقورقو، قورقونج، قورقنج، دهشت Furhtpeurfearстрах 害怕hàipàqorqu, qorqınışқорқу, қорқыныш قورقۋ، قورقىنىشкоркуу, коркунучkorku
93ḥurmatحرمتhürmet, şeref, haysiyet, itibarحرمت، شرف، حيثيت، اعتبار Respektrespecthonorуважение 荣耀rōng yàngardaqардақ ارداقурматихтирам, хөрмәтonur, saygınlık ئارداقардақardaq
94huruntenbel, üşenen, üşengen, üşenc, keslan تنبل، اوشنن، اوشنگن، اوشنكن، اوشنج، كسلان faul, träge, Taugenichtsparesseux, mou, feignantlazy, sluggish, vagabondленивый, вялый, бездельник jalqau, sılbır, bwlğaqжалқау, сылбыр, бұлғақ جالقاۋ، سىلبىر، بۇلعاقжалкоо, бекерчи, бекерпозserseri, tembel, avare
95igneايكنە 5yine, igne, iğneايگنه، ايكنه، اكنه، اگنه Nadelaiguille 5needleигла їneине ينەийнеİğne зүү, тэвнэ 3تۆمۈنەтөмүнәtömüne
96ilسنەсәнәyıl, sene, salييل، سنه، سال Jahrannéeyearгод 年nian2jılжыл جىلжылелyıl, sene жил 3يىلйилyil
97ilçikyan2ايشاك 8himar, eşek, merkebحمار، اشك، مركب Eselânedonkeyосел 驴lǘesekeсек ەسەكэшекeşek ئېشەكешәкeşäk
98imasимас *deyil, laدگل، لا nicht, neinpasnotне 不bùemesемес ەمەسэмесhayır, yok
99imdişimdi, elan, hâlâ, imdiشمدي، الآن، حاله، امدي، ايمدي jetzt, gegenwärtigmaintenantnowсейчас 现在xian4zai4qazirқазір قازىرазырхәзерşimdi ھازىرһазирhazir
100imeldaş2hempa, arkadaş, ayakdaşهمپا، همپاي، آرقەداش، آياقداش Beschützer, Genosseami, protecteurcomrade, protectorдруг, защитник dos, qorğauşıдос, қорғаушы دوس، قورعاۋشىдос, коргоочуyoldaş, arkadaş; hami, koruyucu
101imğadağ geçidi, gecid, dere, derbendطاغ كچيدي، كجيد، دره، دربند Gebirgsengechaîne de montagnechain of mountainsгорная цепь tau tizbegiтау тізбегі تاۋ تىزبەگىуланма тоо, тоо кыркасыsıradağ تىزماтизмаtizma
102imiğ2pek karañlu zulmet, deycur, siyah ve tarikپك قراڭلو ظلمت، ديجور، سياه و تاريك Grosse FinsternissGrande Noirceurgreat darknessвеликая тьма wlı zwlmatұлы зұлмат ۇلى زۇلماتулуу караңгылыкzifıri karanlık
103inancitikad, inanmaاعتقاد، اينانما Überzeugung, Vertrauenconviction, foiconviction, beliefубеждение, вера їlanu, senimилану, сенім يلانۋ، سەنىمишеним, ынанымinanç يىلان ، ئېتىقاد
104ini8, 2اينىküçük kardaş/karındaş, ögeكوچك قارداش/قارنداش klein, jung, der jüngere Bruderpetit, jeune, le frère cadet younger brotherмладший брат 弟弟dìdiiniіні ىنىиниküçük erkek, kardeş
105ıldırım2şimşek, yıldırımشمشك، شيمشك، يلدرم، ييلدرم Blitz, Donnerfoudre, tonnerrelightning, thunderмолния, гром nayzağay, kün kürkireuнайзағай, күн күркіреу نايزاعاي، كۇن كۇركىرەۋчагылган, күркүрөөяшен, күкрәүgök gürültüsü
106jabduqجابدوقcebhane, mühimmat, techizatجبخانه، مهمات، تجهیزات Ausrüstungéquipementammunition, equipmentснаряжение jabdıqtauжабдықтау جابدىقتاۋжабдыктапшыру, алып килеп бирү, тәэмин итүkoz, mühimmat, cephane
107janwarجانورhayvan, hayavan, canlı, canavar, canaver, zîruhحيوان، جانلي، جاناور، ذي روح Tieranimalanimalживотное 动物dòng wùjanuarжануар جانۋارжаныбархайванhayvan амьтан, мал 3ھايۋان
108jazaجزاжаза * Bestrafungpunitionpunishment, sentenceнаказание 惩罚chéngfájazaжаза جازاжазаceza جازاҗазаjaza
109payğambarپيغمبرпайғамбар 7Peygamber, peyamber, nebi, resulپیغمبر، پیامبر، نبي، رسول Prophetprophèteprophetпророк 先知xiān zhīpayğambarпайғамбар پايعامبارпайгамбарпәйгамбәрPeygamber, resul, nebi پەيغەمبەرпәйғәмбәрpeyghember
110piyaz1پيازпияз *soğanصوغان Zwiebeloignononionлук 洋葱yáng cōngpїyazпияз پييازпиязsoğan
111rafiqرفيقrefik, arkadaş, yoldaş, hempa, hempayرفيق، ارقداش، ارقەداش، يولداش، همپا، همپاي Freund, Kameradami, camaradefriend, comradeдруг, товарищ dos, joldasдос, жолдас دوس، جولداسдос, жолдошдус, иптәшarkadaş, dost, yoldaş دوست، يولداشдост, йолдашdost, yoldaş
112rūḥروحruh, canروح، جان Geistespritspiritдух 灵魂línghúnruhрух رۇھruh онгод, цалиг 3
113sabab,سبب ،موغا؟себеб 7sebebسبب Grundraisonreason, causeпричина sebepсебеп سەبەپсебепсәбәбеsebep шалтгаанسەۋەبсәвәбseweb
114safarسفرсафар, саяхат 7seyahat,siyahat, yolculuk, seferسياحت، يولجيلق، سفر Reisevoyagejourney, travelпутешествие saparсапар ساپارсапарseyahat, yolculuk ساياھەتсаяһәтsayahet
115şagirdشاگردşakird, şayird, şagird, talib, mütederrisشاكرد، شاگرد، طالب، متدرس Student, Schülerétudiant, élèvestudent, pupilстудент, ученик şäkirtшәкірт شاكىرتшакиртöğrenci
116şahar1شھرŞehr, şehir, il, kend, vilayet, eyalet, diyar, memleket, beldeشهر، ايل، كند، ولايت، ايالت، ديار، مملكت، بشده Stadtvillecityгород 城市chéngshìqalaқала قالاшаарşehir, il, kent хот, балгас 3شەھەرшәһәрşähär
117şamalشمالrûzgâr, yeli rîh, badروزگار، روزكار، يل، ريح، باد Windventwindветер samalсамал سامالшамалrüzgar
118san1سانсан *numero, numera, sayı, aded, rakamنومرو، نومره، صايي، عدد، رقم Zahlnombrenumberчисло 数字shùzìsanсан سانсансанsayı, rakam, numara
119şanba1شنبە Samstagsamedisaturdayсуббота 星期六xing1qi1liu4senbiсенбі سەنبىишембишимбәcumartesi شەنبەшәнбәşänbä
120şarkشرقшарқ 7şark, gün doğuşu, maşrıkشرق، كون/گحن طوغشي، مشرق Ostenesteastвосток şığısшығыс شىعىسчыгышкөнчыгышdoğu зүүнشەرقшәрқsherq
121sawda, sauda 8سوداticaret, alış vérişتجارت، اليش ويريش، الش ويرش Handel, Geschäftcommerce, affaire, métiertrade, commerceторговля saudaсауда ساۋداсоодаticaret
122sawuq1ساوقsoğuk, soukصوغوق، صوئوق Kaltfroidcoldхолод suıqсуық سۋىقсуукsoğuk
123semiz1سيميزşişman, semiz, semin, etine dolgun, besili, yağlıشيشمان، سميز، سمين، اتينه طولغون، بسلي، ياغلي Fettgraissefatжир may, semizмай, семіз ماي، سەمىزмаймайşişman, tombul өөх, тос 3
124seşanba1سەشنبەsalı, yevme,s-sulasa, seşenbeصالي، يوم ثلاثاء، سه شنبه Dienstagmardituesdayвторник 星期二xing1qi1seysenbiсейсенбі سەيسەنبىшейшембисишәмбеsalı سەيشەنبەсәйшәнбәsäyşänbä
125solسولсол *sol, yesarصول، يسار linkegaucheleftлевый 左zuǒsolсол سولсолsol سولсолsol
126şorpa1شورباçorba, şorba, şurbaچوربا، شوربا Suppesoupesoupсуп, бульон sorpaсорпа سورپاшорпоçorba
127söz8سوزsöz, lakırdı, kelam, kelimeسوز، لقردي، كلام، كلمه Wortmotwordслово sözсөз سوزсөзkelime, sözcük
128suسوсу *su, ma, abصو، ماء، آب Wassereauwaterвода 水shuǐsuсу سۋсууsu سۇсуsu
129suسوالсу,әл 7sual, sorma, istifham, sorukسؤال، صورمه، استفهام، صوروق Fragequestionquestionвопрос swrakсұрақ سۇراقсурооsoru سوئالсоалsoal
130suhbat1صحبت 7сұхбат 7sohbet, suhbet, konuşma, görüşüp lakırdı etme, musahebet, muhabbet, söyleşmeصحبت، قونيشمه، كوريشوب لقردي ايتمه، مصاحبت، محبت، سويلشمه Konversationconversationconversationразговор 谈话tánhuàswhbatсұхбат سۇحباتсүйлөшүү, кепsohbet, konuşma سۆھبەتсөһбәтsöhbet
131şukr1شكرшукр * Erkenntlichkeitreconnaissancegratitudeблагодарность alğıs, rїzaşılıqалғыс, ризашылық العىس، ريزاشىلىقшүкүр, ыраазычылыкşükran, minnet
132süt1سوت Milchlaitmilkмолоко sütсүт سۇتсүтsüt
133tağتاغ Bergmontagnemountainгора 山shāntauтау تاۋтооdağ уулتاغтағtağ
134tahtتاختтахт Throntrônethroneтрон taqтақ تاقtaht
135taqdir1تقدير Schicksaldestinfateсудьба tağdırтағдыр تاعدىرтагдырязмыш, тәкъдирkader, alınyazısı تەقدىر
136taqrarتقرارтикрар 7 Repetitionrépétitionrepetitionповторение qaytalauқайталау قايتالاۋкайталооtekrar
137tarتارтар schmal, engétroitnarrowузкий tarтар تارтартарdar تار
138taraddudتردد Zweifeldoutehesitationсомнение küdik, kümänкүдік, күмән күмөнtereddüt, duraksama, çekince, ikircik
139tiwäتيوە Kamelchameaucamelверблюд 骆驼luo4tuotüyeтүйе ٴتۇيەтөөдөяdeve تۆگەтөгәtögä
140tohumتخوم Eioeufeggяйцо, семя twqımтұқым تۇقىمтукумyumurta تۇخۇمтухумtuxum
141tülkiتولكى Fuchsrenardfoxлиса tülkiтүлкі түлкүtilki
142tuz1توز Salzselsaltсоль twzтұз تۇزтузтuz давс 3
143zindanزندانзиндан * Gefängnisprisonprison, jailтюрьма zındanзындан زىندانзындан, түрмөzindan, hapishane, mahpushane авахта
144ziyadaزيادە more thanбольше чем odan äriодан әрі зияда, мол, ашыкdaha fazla
145yağış2yağmur, baran, rahmetباران، رحمت Regenpluierainдождь jañbırжаңбыр زاڭبىرжамгыряңгырyağmur бороо, хур 3يامغۇرямғурyamghur
146asıl *اصل 7асыл 7 Grundlagebasebasisоснова 基础ji1chu3negizнегіз نەگىزнегизнигезләрvakıf بازا، ئاساسасас
147alao8الاو Flamme, Feuerflamme, feuflame, fireпламя, огонь alauалау الاۋжалын, отялкын, утalev, ateş гал 3
148alis8اليس weit, entferntloin, de loin, lointain, éloignéfar, distantдалеко, далекий alısалыс الىسалысuzak
149adalat1عدالتليك 7ғәдәләтлик 7dad 11داد 11 Gerechtigkeitjusticeequity, justiceсправедливость 公正gōngzhèngädildik, ädilettilik, turalıqәділдік; әділеттілік; туралық ٴادىلدىك، ادىلەتتىلىك، تۋرالىقадилеттүүлүк, тууралык, калыстыкгаделлек, тугрылыкadalet, hakkaniyet, türelik ئادالەتaдаләтadalät
150askar1عساكر 7، عسكر 1ғасакир 7 Armeearméearmy, soldierармия 军jun1äskerәскер ٴاسكەرаскерармияоrdu ئارمىيەармийәarmiyä
151ata1اتا Vaterpèrefatherотец 父亲fu4qinäkeәке ٴاكەатаәтиbaba ئاتاата
152ao8او Jagdchassehunt (n) охота (за кем-л) añşılıq, añ aulauаңшылық, аң аулау اڭشىلىق، اڭ اۋلاۋаң, аңчылык, аң уулооау, аучылыкav ئوۋ
153hala1حالا immer nochencore, toujoursstillЕщё 还Háiäliәлі ٴالىHenüz, daha, yine, hala
154amir1امير Commandercommandantcommanderамир, командующий 指挥官zhǐhuīguānämirәмір ٴامىرэмирkumandan, komutan жанжин, захирагч 3
155ağaçä1اغاچە Frau, Ehefrauépouse, femmewifeжена 妻子qīziäyelәйел ٴايەلkarı, hanım خوتۇنхотунhotun
156utmaq8اوتماق besiegen, überwinden, von jemand etwas im Spiele gewinnenvaincre, soumettre, gagner quelque chose à quelqu,un au jeuwin, win the gameвыиграть, победить в игре wtuұту ۇتۋутуу, жеңүүkazanmak
157cüm, hab (heb) 2باریtam, heme, kyafe alles, ganzToutAllВсе 全部Quan2bu4bäriБәрі ٴبارىБаарыhәммәBütün بارلىقHämmä
158optanmaq8اوفتانماق sich schämenavoir hontefeel ashamed (inf) стыдиться arsınu, namıstanuарсыну, намыстану ارسىنۋ، نامىستانۋуялуу, ардануу, намыстанууоялу, гарьләнүutanmak, küçük düşmek
159upramaq8اوفراماق zerstückeln, zerreissenmettre en pièces, déchirer, dépecerdismember, tear (inf, inf) разрывать на части, расчленять jırtu, müşeleuжырту, мүшелеу جىرتۋ، مۇشەلەۋбөлүү, муунактооparçalamak, yırtmak
160şuran2karışıklık, inkilab, telaş Umsturz, Aufruhrinsurrectioninsurrectionвосстание 起义qi3yi4töñkerisтөңкеріс ٴتوڭكەرىسкөтөрүлүшфетнәayaklanma, isyan, ihtilal توپىلاڭтопилаңtopilañ
161tirik1تريک lebendvivantaliveживой 活着的huo2zhe detiriтiрi ٴتىرىтирүүисән, җанлыcanlı ھايات، تىرىك، جانالىقtirik
162tiler (tilek) 2خيال 7хаял, тіләг 7taleb, arzu, temenna Wunsch, Verlangenenviedesire, dreamжелание, мечта 渴望kěwàngtilek, armanтілек, арман ٴتىلەكтилектеләкhayal, arzu, istek, emel, ülkü, maksat, dilek хүсэл, дур, хүслэнئارزۇарзуarzu
163öçmek8اچماك erlöschen, ausgehen (vom Feuer), fahl werdens,éteindre, pâlirextinct, go out (inf, inf) потухнуть, погаснуть, поблекнуть öşiruөшіру өчүрүүсүнүtükenmek
164adat1عادت BrauchcoutumecustomОбычай 习惯xíguànädet, ädet-ğwrıpәдет; әдет-ғұрып; ٴدەت، ٴادەت-عۇرىپадат, үрп-адат, салт, каадагореф-гадәт, йолаgelenek-görenek, örf-adet, töre ئا دەتАдәт
165kezmek, kizmek8كيزماك spazieren gehen, herum gehense promener, faire une promenadego for a walk, walk around (inf, inf) гулять, прогуливаться qıdıru, seruendeuқыдыру, серуендеу قىدىرۋ، سەرۋەندەۋсейилдөөgezinmek, yürüyüşe çıkmak, dolaşmak
166ab ohak10اب وخاک Land, Boden 2) Heimatterre, sol 2) patrieland, earth 2) motherlandземля, почва 2) родина jer, topıraq 2) otanжер, топырақ 2) отан جەر، توپىراق 2) وتانжер, топурак 2) мекенҗир, туфрак 2) ватанyurt, dünya, vatan газар 3يەر، تۇپراق، زېمىن 2 ) ۋەتەنйәр, тупрақ, земин 2) вәтәнyer, tupraq, zémin 2) weten
167irğaymaq8ايرجايماق mit den Zähnen fletschengrincer les dentsgrind teeth, snarlскрежетать зубами, скалиться tisin qayrau, ırıldauтісін қайрау, ырылдау تىسىن قايراۋ، ىرىلداۋарсый тууdişlerini gıcırdatmak
168ilham1الھام Hoffnungespoirhopeнадежда ümitүміт ٴۇمىتүмүтumut ئۈمىد – ئارمانүмид – арманümid – arman
169oy (oyi) 2اوىev HausMaisonHouse, homeДом 房子Fang2ziüyҮй ٴۇيҮйЙортEv, konak байшин 3ئۆي
170wa,da1وعدهуағда 7 Versprechenpromessepromiseобещание 承诺chéngnuòuädeуәде ٴۋادەубадаsöz, yemin ۋەدە
171iltifat1التفات Aufmerksamkeit, Freundlichkeitattention, gentillesseattention, kindnessвнимание, доброта iltїpatілтипат ٴىلتيپاتыкылас, ынта, назар, дыкатiltifat
172isirganmaq8ايسيرغانماق vor Scham erröthenrougir de pudeurblush with shame (inf) краснеть от стыда wyalğannan qızaruұялғаннан қызару ۇيالعاننان قىزارۋуялганынан кызарууutançla kızarmak, utancından kızarmak
173tackin2kibir, azimet, uluglug Stolz, Grössefiertéprideгордость 骄傲jiao1abıroy, täkapparlıqабырой, тәкаппарлық ابىروي، تاكاپپارلىقсыймыкгорурлыкgurur бахархал, бахдал 3تەكەببۇرلۇقтәкәббурлуқtäkäbburluq
174bacı, çiçe2 Schwestersœursisterсестра 姐姐jie3jieapa, qarındasапа, қарындас اپا، قارىنداسэже, сиңди, карындашcеңелкız kardeş, bacı سىڭلىم
175emğek8ايمجاك Brust der Frauensein des femmesbreast of womenженская грудь emşekемшек ەمشەكэмчекmeme, göğüs цээж, хэнхдэг 3
176aultaş8اولتاش Nachbarvoisinneighborсосед, односельчанин auıldas, körşiауылдас, көрші اۋىلداس، كورشىкошуна, айылдашkomşu
177imlamaq8ايملاماق winken, deuten, äugelnfaire signe des yeux, clignoterwink, make signes with eyes (inf) подмигивать, делать знаки глазами ımdauымдау ىمداۋымдооgöz kırpmak, göz işareti yapmak
178aftab1افتاب heat, sunshine, sunзной, солнцепек aptapаптап اپتاپаптапsıcak, ısı аагим халуун, пүү халуун 3ئىسسىقلىق، ئاپتاپиссиқлиқ, аптапissiqliq, aptap
179atат *at Pferdchevalhorseлошадь 马ma3atат اتататat морьئاتатat
180risalat1رسالت Nachrichtmessagemessageсообщение, послание habarlau, joldau, hatхабарлау, жолдау, хат حابارلاۋ، جولداۋ، جاتбилдирүү, катmesaj
181maşhur1مشھور 7мәшһүр berühmt, bekanntcélèbrefamous, knownизвестный 著名zhùmíngataqtıатақты اتاقتىбелгилүүбилгеле, күренекле, танылган, мәгълүмmeşhur, ünlü мэдээж, пэрт 3ئاتاغلىقатағлиқataqliq
182südük8سودوك Urinurineurineмоча sidikсідік سىدىكсийдикidrar, sidik, çiş
183ülüm2 TodDécèsDeathСмерть 死亡Si3wang2ajal, qaza, ölimАжал, қаза, өлім اجال، قازا، ٴولىمӨлүмүлем, әҗәлÖlüm ئۆلۈم
184sergek8سركاك der einen leichten Schlaf hatqui s,éveille facilementvigilantкто чутко спит, бдительный sergekсергек سەرگەكсергекuyanık, açıkgöz, ihtiyatlı
185adam1آدمадам * Mannhommemanчеловек 人ren2adamадам ادامадамкешеadam, insan ئادەمадәмadäm
186kayfiyat1كيفيت Qualitätqualitéqualityкачество sapa, qasїetсапа, қасиет ساپا، قاسيەتсапатсыйфатkalite чанар 3
187qadam1قدم Schrittétape, pas, démarchestepшаг 步骤bùzhòuadım, qadamадым, қадам ادىم، قادامкадамадым, атлау, йөрешadım
188külmek8كولماك lachenrirelaughсмеяться küluкүлу күлүүgülmek
189abşar *10ابشار Wasserfallcascade, chute d,eauwaterfallводопад sarqıramaсарқырама سارقىراماшаркыратмашарлавыкçağlayan, şelale شارقىراش، شارقىراتماшарқиратмаşarqiratma
190arasida1آراسيده unterParmiAmongСреди 在…中zài… zhōngarasında+. .арасында اراسىنداАрасындауртасында, арасындаarasında ئارىسىداАрисида
191atğulanmak2mudahele ve tearruz etmek sich einmischenintervenirinterfereвмешиваться 干涉gānshèaralasuараласу ارالاسۋаралашууmüdahale etmek ئارىلاشماقарилашмақarilaşmaq
192örezlik8اورازليك glücklichheureuxhappy, luckyсчастливый, удачливый orazdıоразды ورازدىбактылуу, акжолтойmutlu, şanslı
193orta8اورتا Mittemilieumilieu, environmentсреда, сфера ortaорта ورتاортоуртаçevre, muhit, ortalık
194urmaq8اورماقурмақ * schlagen, hauen, treffen, fallen, zufallenbattre, frapper, tomber, se fermerbeat, hit (inf, inf) бить, ударять wruұру ۇرۋуруу, согуубәрү, сугу, оруvurmak, dövmek
195artuk2, 1ارتوقfazla, artık extra, moreлишний, больше 更多, 多余的gèng duō, duōyú deartıqартық ارتىقfazla, fazladan ئارتۇقартуқartuq
196farawan1فراوان reichlichabondantabundantобильный ağıl-tegil, molағыл-тегіл, мол اعىل-تەگىل، مولмолмулbol, bereketli مولмолmol
197mergen8مركان gute Schütze, Heldbon tireur, hérosgood shooter, heroхороший стрелок, герой mergen, batırмерген, батыр مەرگەن، باتىرnişancı
198ärzan1ارزان billigerePas cherCheapДешёвый 便宜piányiarzanАрзан ارزانUcuz хямд, хямдхан, татаг үнэ 3ئەرزانәрзанerzan
199arğamaq *ارغماق 5 Rennpferd, Springpferdcheval rapide, plein de vigueur 5, coursierstallionаргамак, скакун 牡马mǔmǎarğımaqарғымақ ارعىماقаргамакaygır ئارغۇماقарғумақarğumaq
200arqa1ارقا، ارقە 1 Rückendosbackспина arqaарқа ارقاарка, белaркаgeri, arka ئارقاaрқа
201arman *ارمان 5 Traumregret, désir 5. Rêvedreamмечта 梦想meng4xiang3armanарман ارمانтүшхыялrüya, düş ئا پەتلىق، ئارمانарман
202bars25 اسلانarslan, şir, yolbars Löwelionlionлев 狮子shīziarıstanарыстан ارىستانarslan, aslan арсланئاسلانаслан
203ariğ *اريغ 5 maigre; pauvre; pur; canal 5skinnyтощий, худой arıqарық ارىقябык, арыкsıska, cılız ئارۋاقарвақ
204az1از few, lessмало 少shǎoazаз ازaz ئازаз
205yas2matem, keder, melul Trauer, KummerMourning, penintentialsТраур azaАза ازاМатамYas, matem ئازاАза
206kınker2gök, yeşil blaubleublueсиний, голубой 蓝色lán sèkökкөк mavi
207tapmaq8تاپماق finden, auffinden, treffentrouver, découvrirfind, meet (inf, inf) находить, найти, встретить tabu, kezdestiruтабу, кездестіру تابۋ، كەزدەستىرۋbulmak, buluşmak
208torgay8تورغاى Staarsansonnet, étourneaustarlingскворец qaratorğayқараторғай قاراتورعايsığırcık
209aş1اش Lebensmittel, NahrungnourritureFoodПища asАс اسaş, yemek idelge 9ئاشАш
210qizalaq8قيزالاق Tulpetulipetulipтюльпан qızğaldaqқызғалдақ قىزعالداقжоогазынлаләlale لالەлаләlalä
211mulahaza1ملاحظە Überwachungobservationobservationнаблюдение baqılau, bayqauбақылау, байқау باقىلاۋ، بايقاۋбайкооgözlem
212milk1ملک Eigentumpropriétépropertyсобственность, имущество menşik, mülikменшік, мүлік мүлкмилекmal, mülk хөрөнгө, зөөр, эд уурс, юм 3مۈلۈك
213nadamat1ندامت Bedauernregretregretсожаление ökinişөкініш وكىنىشөкүнүүүкенүpişmanlık
214baurci2aşçı, aşpez, tabbah Kochcuisiniercook (n) повар aspaz, asşıаспаз, асшы اسپاز، اسشىаш пешерүчеaşçı ئاشپەزашпәз
215asman1آسمان HimmelсielSkyнебо 天空tiānkōngaspanаспан اسپانкүк, күк йөзеgökyüzü, gök, sema, asuman ئاسمانасман
216kavlamak2kavmak, def-u tard, sürmek verfolgen, treibensuivre, shasserfollow, driveследовать, гнать eru, aydauеру, айдау ەرۋ، ايداۋizlemek, takip etmek, sürdürmek, sürmek
217juft1جفت Paarcouplecouple, pairпара jwp, qosжұп, қос جۇپ، قوسçift جۈپҗүпjüp
218basmaq8باسماق unterdrücken, überwältigenopprimer, vaincresuppress, overpowerподавить, одолеть basu, jeñuбасу, жеңу باسۋ، جەڭۋbastırmak, önlemek
219ügey8اوكاى stief, fremdadopté, étrangeradopted, foreignприемный, посторонний asırandıасыранды, бөгде benimsenmiş, sahiplenilmiş ئاسراندىасрандиasrandi
220jinn1جن Dschinn, Geniusdjinn, géniedjinn, geniusджин, гений jın, kemeñgerжын, кемеңгер جىن، كەمەڭگەرcin/djinn, dahi/deha
221masrur1مسرور glücklichheureuxhappyсчастливый baqıttıбақытты باقىتتىmutlu
222qiymet8قيمت theuer, kostspieligcher, couteuxprecious, expensiveценный, дорогой qımbatқымбат قىمباتdeğerli, kıymetli, pahalı
223nanbay8نانباى Bäckerboulangerbakerпекарь naubayşıнаубайшы ناۋبايشىfırıncı, ekmekçi ناۋايнавайnaway
224aç1اچ hungrigfaimhungryголодный 饿aşаш اشачaчaç өлөн, өлссөн, өлсөх 3
225boy8بوى Höhe, Wuchs, Längehauteur, taille, longueurheight, growth, lengthвысота, рост, длина boyбой بويboy, uzunluk, irtifa
226mabsut1مبسوط detailliertdétaillédetailedдетальный, подробный egjey-tegjeyliегжей-тегжейлі ەگجەي-تەگجەيلىҗентеклеdetaylı, ayrıntılı, etraflı
227yişmek2اچمق 5açmak, küşad eylemek offnenouvriropenоткрывать aşuaшу اشۋaçmak ئاچماقaчмақ
228kervan8كاروان Karavanecaravanecaravanкараван keruenкеруен karavan жин, зэл 3كارۋانкарванkarwan
229aqa1اقا älterer Bruderfrèreelder brotherстарший брат 哥哥ge1geağaаға اعاбир тууганабыйkardeş, yaşça büyük olanı بۇرادەرака
230qir8قير Pechpoixresin, pitchсмола şayırшайыр شايىرreçine
231qaramaq8قاراماق hinsehen, blicken, schauenvoir, regarderlook (inf) смотреть qarauқарау قاراۋbakmak
232ağac (yığac)2اغاج 5йағач 7 BaumArbreTreeДерево 树Shu1ağaşАғаш اعاشЖыгачАгачAğaç мод 3دەرەخ
233qimanmaq8قيمانماق sich bewegense mouvoir, se bougermove (inf) двигаться, шевелиться qїmıldauқимылдау قيمىلداۋhareket etmek
234kempir8كمپير altes Weib; Hexevieille femme; sorcièreold woman; witchстарая женщина, старуха; колдунья kempir, sїqırşıкемпір; сиқыршы كەمپىر؛ سيقىرشىkocakarı , илбэч эхнэр 3
235quduq8قودوق Brunnenpuitswell, fountainколодец, фонтан qwdıqқұдық قۇدىقfıskiye, fıskiyeli havuz, su çukur
236söngek8سونكاك Bein, Knochenosboneкость süyekсүйек ٴسۇيەكсөякkemik سۇڭەك، سۆڭەكсүңәк, сөңәкsöñäk
237tongmak2تونكماق *donmak, ziyade üşümek frieren, grosse Kälte fühlengelerfreeze, feel great coldмерзнуть, чувствовать холод toñuтоңу توڭۋdonmak, üşümek
238moymol8مويمولbehnane 11بھنانە 11 Affesingemonkeyобезьяна maymılмаймыл مايمىلмаймылmaymun
239köçer8كوچار Nomade, Nomadenvolknomade, peuple nomadenomads, nomadic peopleкочевники, кочевой народ köşpendiler, köşpeli elкөшпенділер, көшпелі ел كوشپەندىلەر، كوشپەلى ەلgöçebe, konargöçer
240kezek8كيزاك Reihe, Ordnungrang, file, ordre, tourturn, orderпорядок, очередь kezekкезек كەزەكsıra, düzen
241yaman1يمان bad, evil; very muchплохой, злой; очень много/сильно jamanжаман جامانkötü; çok
242terek8ترك Pappelbaumpeuplierpoplarтополь 杨树yáng shùaqterekақтерек اقتەرەكтирәк, топольkavak ئاقتېرەكақтерәк
243ağ sakal 2 alter Mannvieillardold manстарейшина, старый человек aqsaqalақсақал اقساقالаксакалөлкәнİhtiyar, yaşlı ئاخساقالАхсақал
244kame2gece, tün, akşam Nacht, Abendnuit, soirnight, eveningночь, вечер aqşam, keşтүн, кеш, ақшам اقشام، كەشgece, akşam ئاخشامахшам
245toykuş2ku, ak kaz Schwancygneswanлебедь 天鹅tiānaqquаққу اققۋаккошkuğu ئاققۇаққу, аққуш
246asta1استا langsamlentementslowlyмедленно 慢慢man4man4aqırın, bayauақырын, баяу اقىرىن، باياۋжайәкрен генәyavaşça ئاستاаста
247kengeş8نصيحت، كنكاش Rath, Berathungconseil, conférenceadviceсовет 劝告quan4gao4aqıl-keñesaқыл-кеңес اقىل-كەڭەسкеңешмәслихәтöğüt تەكلىپnäsihät
248endib2beladet, belahet, idraksizlik Dummheit, Ungeschicklichkeitstupidité, maladressestupidity, clumsinessглупость, неуклюжесть 笨ben4aqılsızdıqақылсыздық, ебедейсіздік اقىلسىزدىقакылсыздыкакылсызлыкaptallık ئەخمەقلىق
249godliq8غودليق Tiefeprofondeurdepthглубина tereñdikтереңдік تەرەڭدىكderinlik
250bibi8بيبى Frau, Dame, Hebammefemme, dame, sage-femmemissis, lady, midwifeгоспожа, леди, акушерка hanım, akuşer äyelханым, акушер әйел حانىم، اكۋشەر ايەلbayan
251gereng8كرنك taubsourddeafглухой kereñ, sañırauкерең, саңырау كەرەڭ، ساڭىراۋsağır, duyarsız
252yoqsul8يوقسول ohne Alles, ganz armtout à fait pauvre, sans rienwithout everything, very poorбез ничего, совсем бедный, нищий däneñesiz, qayırşıдәнеңесіз, қайыршы دانەنەسىز، قايىرشىçok fakir
253kapçı2alıcı, sayyad, zuraver Jägerchasseurhunterохотник añşıаңшы اڭشىаучы, сунарчыavcı ئاڭچىаңчиañçi
254kesertke8كسرتكاdabb 11‎ضب 11 Eidechselézardlizardящерица kesirtkeкесіртке كەسىرتكەкәлтә, кәлтә еланkertenkele
255kaşenk2güzel, yakışıklı schön, zierlichbeautiful, fineкрасивый, изящный äsem, körkemәсем, көркем güzel, iyi гуалиг, уран, яруу, нарийн сайхан
256badperek8بادپركбадперек *ejder, ejderha, ejdeha 11اژدر، اژدرھا، اژدھا 11 Drachedragondragonдракон 龙lóngaydaĥarайдаһар ايداھارажыдаараждаһаejderha ھەجدىھاһәҗдиһаhejdiha
257nasihat*نصيحت 7насихат 7 Agitationagitationagitationагитация agїtatsїya, nasїhatагитация, насихат, үгіт, үгіт-насихат اگيتاتسيا، ناسيحات، ٴۇگىت، ٴۇگىت-ناسيحاتагитацияагитация, өндәүnasihat, öğüt, çalkalama ятгалга
258alak-bulak2karışık, bulaşık gemischtde la grande variété motleyпестрый 混杂的hùnzá deala, ala-qwlaала, ала-құла الا، الا-قۇلчуар, ала-колаbenekli, rengarenk эрээнئالا ـ بۇلاала-булаala-bula
259barmaq8بارماقбармақ * Fingerdoigtfingerпалец 手指shǒuzhǐsausaqсаусақ ساۋساقбармакparmak بارماقбармақbarmaq
260oqra8اوقرا Flechte, Ausschlag auf der Haut, eine trockne Wundedartre, efflorescences sur la peau, plaie sèchelichen, skin rashлишай, сыпь на коже qına, börtpeқына, бөртпе قىنا، بورتپەтимрәү авыруы, тимгелcilt döküntüsü
261baş barmaq8باش بارماقбаш бармақ * Daumenpoucethumbбольшой палец 大拇指dàmuzhǐbas barmaqбас бармақ باس بارماقbaşparmak باش بارماقбаш бармақbaş barmaq
262qalam1قلمқалам * Stiftstylopenручка, палочка для пера, стержня qalamқалам قالامкалемкаләмkalem قەلەمқәләмqelem
263yalğan1يالغانялған * Lüge, falschmensonge, fauxlie, falsehoodложь, фальш jalğandıqжалғандық جالعاندىقжалганялганyalan, sahtelik يالغانялғанyalghan
264al-batta1البته natürlichbien sûrof courseконечно 当然dang1ran2älbette, ärїneәлбетте, әрине البەتتە، ارينەалбеттебилгелетabii ki, elbette ئەلۋەتتە әлвәттәelwette
265dam1دمдем * Moment, Atemmoment, soufflemoment, breathмомент, дыхание demдем دەمдеммизгел, сулышan, önem, nefes, soluk амьсгаа 3
266altun1التوبалтұн 7 Goldorgoldзолото 黄金huang2jin1altınалтын التىنалтыналтынaltın алт 3ئالتۇنалтунaltun
267alma8المه, الما 8алма * Apfelpommeappleяблоко 苹果ping2guo3almaалма الماалмаалмаelma ئالماалмаalma
268almaq8الماقалмақ * nehmenprendretake (infinitive)брать 拿na2aluaлу الۋкабыл алууалыргааlmak ئالماقалмақalmaq
269amanat1امانتаманат * GeiselDépôt, otageobject held in trust for another personзаложник amanatаманат اماناتDepozito ئامانەت ، ساقلىما، كانаманәт, сақлима, канamanet, saqlima, kan
270miltiq1ملطيقмылтық * Gewehrfusilrifleружье mıltıqмылтық مىلتىقмылтыкмылтыкtüfek
271ana1اناана * Muttermèremotherмать 母亲mu3qin1anaaна اناэнеәниаnne ئانا
272hawa1ھوا Luftairairвоздух 空气kong1qi4auaауа اۋاабаhаваhava ھاۋا
273hawa1ھوا Wettertempsweatherпогода 天气tian1qi4aua-rayıауа-райы اۋا-رايىаба-ырайыһава, һава хәле, һава торышыhava durumu ھاۋارايىһаварайиhawarayi
274muqabila1مقابلەмуқабиле* Konfrontationaffrontementconfrontation, confrontingконфронтация konfrontatsїyaконфронтация كونفرونتاتسياтирешүүкаршылыкyüzleşme, karşılaşma
275fahm1فھم Verstehencompréhensionunderstandingпонимание tüsinikтүсінік تۇسىنىكтүшүнүүаңлауanlayış, kavrayış
276wakil1وكيلуәкіл * Vertreterreprésentantrepresentativeпредставитель ökil, uäkilөкіл, уәкіл وكىل، ۋاكىلөкүлвәкилtemsilci ۋەكىل
277qawm1قوم Gruppe von Menschengroupe de gensgroup of peopleгруппа людей top, qauımтоп, қауым توپ، قاۋىمжамаатҗәмгыятьhalk, toplum
278ağiz1آغيز MundBoucheMouthРот 嘴Zui3auızАуыз اۋىزОозАвызAğız ئېغىز
279munasibat1مناسبتмунасибат * Verbindung, Anlassconnexion, occasionconnection, occasionсвязь, случай baylanıs, oqїğaбайланыс, оқиға بايلانىس، وقيعاбайланышбәйләнеш; очрак, вакыйгаbağ, fırsat
280aul, kışlak2 DorfVillageVillageДеревня 农村Nong2cun1auılАуыл اۋىلКыштакАвылKöy يېزا
281yosun1يسون Manier, Brauchmanière, coutumemanner, customманера, обычай ädet, täsilәдет, тәсіл ادەت، تاسىلtavır, davranış
282ayağ1اياغаяқ 7 beinjambefootнога 腿tui3ayaqаяқ اياقbacak پاچاق
283ahir1فراغت 7، اخر 1ахир, фарағат 7 EndeFinEndКонец 结束jiéshùayaqtalu, aqır, soñıАяқталу, ақыр, соңы اياقتالۋ، اقىر، سوڭىSon ئاخىرى
284bütgermek8بوتكارماك schliessen, ein Ende machenfinir, acheverend, finish (inf, inf) заканчивать 结束jiéshùayaqtau, bitiruаяқтау, бітіру اياقتاۋ، ٴبىتىرۋбүтүрүүбетерергәbitirmek төгсгөх, дуусах 3ئاياغلاشماقаяғлашмақayağlaşmaq
285dar hal1درحال sofortimmédiatementimmediatelyнемедленно dereuдереу دەرەۋhemen, derhal, doğrudan doğruya
286munawwar1منور beleuchtet, illuminiertilluminéilluminatedосвещенный, подсвеченный jarıqtandırılğanжарықтандырылған جارىقتاندىرىلعانжарыктандырылганяктыртылганışıklı, aydınlık
287keñ1كينک breit, geräumigspacieuxbroad, spaciousпросторный 宽敞的kuānchǎng deaydındı, keñайдынды, кең ايدىندى، كەڭкиң, иркенgeniş كەڭ
288mahkam1محكمмахкам * starkserré, ferme; fermementtight, firm; firmlyкрепко, сильно; qattı, mıqtapқатты, мықтап قاتتى، مىقتاپsıkı, sağlam
289barakat1بركت Segenbénédictionblessingблагословение 幸事xìngshìbataбата باتاnimet, bereket
290bazar1بزارбазар 7 Markt, Basarbazar, marchémarketбазар 市场shìchǎngbazarбазар بازارбазарpazar بازارбазар
291kapa, qapa2, 8قاپاkafa, baş Kopf, Haupttêteheadголова 头tou2basбас باسbaş, kafa толгой 3باش
292badal1بدل Preisprixpriceцена 价格jiàgébağaбаға باعاбаабәя, хак, бәһаfiyat, bedel, değer
293qirğawul1قيرغاولyabani tavuk, sülyün 2 Fasan, Wildhuhn 2faisanpheasantфазан qırğauılқырғауыл قىرعاۋىلкыргоолкыргавылsülün
294bozboga8بوزبوغا Ingwergingembregingerимбирь zanzabil, zimbirзанзабіл, зімбір زانزابىل، زىمبىرzencefil тагаан гаа 3
295baliq (beliq) 1(باليق، (بليق balık fischpoissonfishрыба balıqбалық بالىقbalık
296kafir1كافرкафыр * Ungläubigernon croyantnonbelieverневерующий käpirкәпір كاپىرкапыркяферkafır, inanmayan, inançsız
297böşük1بوشوک Wiegeberceaucradleколыбель besikбесік بەسىكбешикбишекbeşik өлгий, голомт 3بۆشۈك
298çinağe barmaq8چيناجە بارماق kleine Fingerpetit doigtlittle fingerмизинец şınaşaqшынашақ شىناشاقчыпалакчәнче бармак, чәнтеки бармакserçe parmak, küçük parmak چىمچىلاقчимчилақçimçilaq
299hazina1خزينەхазина 7 ReichtumTrésorTreasure, treasuryБогатство, казна 珍宝Zhen1bao3baylıq, qazınaБайлық, қазына بايلىق، قازىناБайлыкХәзинәHazine , сан, сан хөрөнгө, мөнгөн санبايلىق
300çiray2çehre, şekl, ruhsare Wange, Gesichtvisagefaceлицо 脸liǎnbetбет بەتyüz, çehre يۈز
301yankağ, inek, çiray2 Wange, GesichtJoueCheekЩека 面颊Miànjiábet, jaqБет, жақ بەت، جاقяңакyanak
302terä, teri1, 8تيرە، تيرى Hautpeauskin, leatherкожа teriтері تەرىcilt, deri арьс, шир, савхи
303bilkü2nişan, damga, eser, mühür, alamet Zeichen, StempelSigneSignЗнак 符号Fu2hao4belgiБелгі بەلگىБелгиБилгеİşaret, iz тэмдэг, тамга, мөр, бэлэг 3ئىمزا
304panjşanba1پنجشنبە DonnerstagJeudiThursdayЧетверг 星期四Xing1qi1si4beysenbiБейсенбі بەيسەنبىБейшембиПәнҗешәмбеPerşembe پەيشەنبە
305kasb1كسبкасб * Berufprofessionprofessionпрофессия, ремесло käsipкәсіп كاسىپкесипһөнәр, кәсепmeslek
306bihişt1بھشتbehiştبھشت Paradiesparadisparadiseрай beyiş, wjmaqбейіш, ұжмақ بەيىش، ۇجماقбейишоҗмахcennet, uçmak جەننەت
307burun1بورون vor (... Tagen, Monaten)il y a (... jours, mois) before (in time) назад (напр. 3 дня назад), раньше 以前yi3qian2bwrınбұрын بۇرىنмурдаэлекönce
308buzuq1بوزوق gebrochene, verwöhntcassé, gâtébroken, spoiled, corruptedсломанный, испорченный bwzıqбұзық بۇزىقбозыкbozuk , завхарсан
309bügün1بوگونбүгүн * Heuteaujourd,huitodayсегодня 今天jin1tian1büginбүгін بۇگىنбүгүнбүгенbugün بۈگۈنбүгүнbügün
310bülbül8بلبل Nachtigallrossignolnightingaleсоловей bwlbwlбұлбұл بۇلبۇلсандугач, былбылbülbül بۇلبۇل
311amma1اما abermaisbutно 但是dànshìbirakбірақ بىراقAncak, fakat, ama لېكىن، ئەمما، بىراق، ھالبۇكى، پەقەت
312yalğuz (yalınkuz) 2يالغوز 7йалғұз 7yalıniz, sade, tek nur, allein 2, einzigunique, seuluniqueуникальный, единственный biregey, jalğız ğanaбірегей, жалғыз ғана بىرەگەي، جالعىز عاناжалгызбердәнбер, бер генәeşsiz, yegane يالغۇزялғузyalghuz
313bireö8براو, بيراو jemand, einerquelqu,un, unsomeoneкто-то bireuбіреу بىرەۋbiri
314buğday1بغداى Weizenbléwheatпшеница bїdayбидай بيدايбуудайбодайbuğday улаан буудай, буудай 3بۇغداي
315küç1كوچ Machtpouvoir, forcepower, strengthвласть, сила 控制力kòngzhìlìbїlikбилік بيلىكбийликgüç كۈچ، كۈچ-قۇۋۋەت،
316tofraq8توفراقтофрақ 7 Erdeterreearthземля topıraqтопырақ توپىراقyeryüzü, toprak, dünya газар 3
317sögen8سوكان Lachssaumonsalmonлосось albırtалбырт البىرتsomon, som balığı
318tarih1تاريخтарих 7 Geschichtehistoirehistoryистория 历史li4shi3tarїhтарих تاريحтарыхтарихtarih түүх 3ھېكايە
319saygaq8سايغاق die wilde Ziegechèvre sauvagewild goatдикая коза, сайгак? aqböken, kїikақбөкен, киік? اقبوكەن، كيىكyaban keçisi
320bagırtlak, qaplubaqa2, 8قاپلوباقەsenkhar kuşu, tosbağa, seng-pust Schildkrötetortueturtleчерепаха 乌龟wūguītasbaqaтасбақа تاسباقاташ бакаташбакаkaplumbağa
321ihtiyar1اختيار WahlChoixChoiceВыбор 选择xuǎnzétañdauТаңдау تاڭداۋSeçim, Seçenek تاللاش، تاللىنىدىغان
322tüp1توپ Wurzelracinerootкорень 根gen1tamır, tübirтамыр, түбір تامىر، ٴتۇبىرтамыртамырkök, temel يىلتىزйилтизyiltiz
323songra8سونكرا nachher, späteralots, ensuite, plus tardlater, afterпотом, после soñıra, sosınсоңыра, сосын سوڭىرا، سوسىنsonra, ardından
324ateklu2adlı, benam, meşhur berühmtcélèbrefamousизвестный 著名的zhùmíng detanımal, ataqtı, äygili, belgili, aytulıтанымал, атақты, әйгілі, белгілі, айтулы تانىمال، اتاقتى، ٴايگىلى، بەلگىلى، ايتۋلىтанылганmaruf ئاتاقلىق، مەشھۇر
325soqur8سوقور blind, einäugig, kargaveugle, borgne, chiche, avareblind, greedyслепой, скупой soqır, sarañсоқыр, сараң سوقىر، ساراڭсокур, сараңсукыр, саранkör; açgözlü, gözü aç
326sonkgi8سونكغى Letztedernierthe last последний soñğıсоңғы سوڭعىson
327sulu8سولو schön, hübschbeau, joli, netbeautiful, prettyкрасивая, милая swluсұлу سۇلۋgüzel, yakışıklı
328jahannam1جھنم Hölleenferhellад tozaq, jaḣannam, tamwqтозақ, жаһаннам, тамұқ توزاق، جاھاننام، تامۇقтозоктәмугь, җәһәннәмcehennem دوزاخ، جەھەننەم
329qargamaq8قارغاماق fluchen, schimpfen, verwünschenmaudire, injuriercurse, insult (inf, inf) проклинать, поносить qarğauқарғау قارعاۋlanetlemek, aşağılamak
330tüş1توش Traumrêvedream, visionсон 梦meng4tüsтүс تۇسтөшdüş, rüya
331tün, keçä1كيچە 7، تون, киче 7 Nachtnuitnightночь 夜ye4tünтүн تۇنтүнтөнgece كېچەкeчәkeçä
332süyüm8سيوم Liebeamour, affectionlove, affectionлюбовь, привязанность süyispenşilikсүйіспеншілік سۇيىسپەنشىلىكaşk; şefkat, meyil, eğilim
333yümren2sıçkan, fare, bir nevi büyük sıçan Maus, Rattesouris, ratmouse, ratмышь, крыса 鼠shǔtışqanтышқан, егеуқұйрық تىشقانчычкантычканfare, sıçan چاشقانчашқанçaşqan
334sanduq1صندوق Truhecoffreboxсундук sandıqсандық ساندىقсандыксандыкkutu
335rahmat1رحمت Mitgefühlcompassioncompassionсострадание raqımdılıq, ayauşılıqрақымдылық, аяушылық راقىمدىلىق، اياۋشىلىقбоорукердикmerhamet, sevgi, acıma, şefkat
336latif1لطيف eleganteélégantelegantэлегантный sıpayı, sırbazсыпайы, сырбаз سىپايى، سىربازкооз, келишимдүүкупшы, көяз, нәфисzarif, şık, hoş نەپىس
337bu1بو Diescethisэтот bwlбұл بۇلбулбуbu بۇ
338siymek8سييماك pissen, urinirenpisser, urinerpiss, urinate (inf, inf) мочиться sїyuсию سييۋсияргәişemek, çiş yapmak
339kömek8كومك Hülfe, Unterstützungaide, appuihelp, support (n, n) помощь, поддержка 帮忙bāngmángjärdem, kömekжәрдем, көмек جاردەمярдәмyardım ياردەم
340quturmaq8قوتورماق wahnsinnig werdentomber en démencego insaneсойти с ума, впасть в безумие 发神经fāshénjīngaqıldan ayırılu, jındanu, qwtıruақылдан айырылу, жындану, құтыру اقىلدان ايىرىلۋ، جىندانۋ، قۇتىرۋжинди болууdeli olmak
341muşkil1مشكل schwierig, kompliziertdifficile, compliquédifficultтрудно, сложно qїın, kurdeliқиын, күрделі قيىن، كۇردەلىкыйынавыр, кыенzor, güç, çetin قىيىن
342habar1اخبار, خبر NachrichtNouvellesNewsНовость 新闻Xīnwénjañalıq, habarжаңалық, хабар جاڭالىق، حابارHaber, havadis خەۋەر
343asır1اسير Gefangenerprisonnierprisonerзаключенный, арестант qamalğan, twtqınқамалған, тұтқын قامالعان، تۇتقىنтуткунтоткынmahkum, esir, tutsak, mahpus хоригдол, хоригдогч 3مەھبۇس
344äski1اسكى Bösemalevilзло 恶èjamandıq, jauızdıq, qastıqжамандық, жауыздық, қастық جاماندىق، جاۋىزدىق، قاستىقжамандыкусаллык, явызлыкKötülük, yamanlık, fenalık (eski) хор, хорлол, муу юм 3يامان
345jawab *جوابжауаб 7cevap 11جواب 11 Antwortréponseanswerответ 回答huídájauapжауап جاۋاپcevap, yanıt جاۋاپ
346saudakar8سوداكار Kaufmann, Handelsmannmarchand, négociantmerchantторговец saudagerсаудагер ساۋداگەرtüccar, tacir, satıcı
347orn8اورن Ort, Platz, Stellelieu, placeplaceместо 地点dìdiǎnjerжер جەرyer ئورۇن
348yakşanba1يكشنبە Sonntagdimanchesundayвоскресенье 星期日xing1qi1ri4jeksenbiжексенбі جەكسەنبىжекшембиякшәмбеpazar يەكشەنبە
349ğalaba1غلبە Viktoria, Siegvictoirevictoryпобеда 胜利sheng4li4jeñisжеңіс جەڭىسжеңишиңүzafer, galibiyet, başarı ялалт 9غەلىبەғәлибәğälibä
350qiş1قيشқыш * Winterhiverwinterзима qısқыс قىسкышкышkış өвөл 3قىشқышqış
351qalin1قالين dicképaisthickтолстый, густой qalıñқалың قالىڭкоюукалынkalın, koyu قېلىن
352musiqi1موسيقى Musikmusiquemusicмузыка muzıka, sazмузыка, саз مۋزىكا، سازмузыкамузыкаmüzik مۇزىكا
353qawun1قاوون Melonemelonmelonдыня qauınқауын قاۋىنкоонкавынkavun амтлаг гуа, амттайхан гуа 3قوغۇنқоғунqoğun
354sindurmaq8سيندورماق zerbrechen, zerschellen, zu Grunde richtencasser, briser, dépecer, anéantirannihilate, break (inf, inf) ломать, разбивать sındıruсындыру سىندىرۋyok etmek, ortadan kaldırmak; kırmak
355yoqqari *يوققاریйоқарұда 7 au dessusaboveнад, наверху, сверху 在... 上面zai4... shang4mianjoğarıdaжоғарыда جوعارىداжогорудоюгарыдаyukarıda, önce ئاخىرلاشتىyuqirida
356qaş8قاش Augenbrauensourcileyebrowбровь qasқас قاسkaş
357şarık1شريک Partnerpartenairepartnerпартнер serikсерік سەرىكeş, ortak, dam, kavalye
358jum a1جمعە Freitagvendredifridayпятница 星期五xing1qi1wu3jwmaжұма جۇماжумаcuma جۈمە, ئادىنە, адинә
359Türk1تورک TürkeTurcTurkтюрк türkiтүркі Түркtürk تۈرك
360tüzük2tertibli, muntazam, yolunda, güzel geordnet, schönrégulierregularрегулярный 正规zhèngguījüyeli, twraqtı, uaqıtılıжүйелі, тұрақты, уақытылы جۇيەلى، تۇراقتى، ۋاقىتىلىdüzenli, muntazam
361bustan1بوستان Oaseoasisoasisоазис şwratшұрат شۇراتvaha ۋاھەваһәwahe
362besyar1بسيار sehrtrèsveryочень öteөте وتەçok
363halq1خلق VolkGensPeopleНарод 人民Ren2min2halıqХалық حالىقЭлКешеләрHalk خەلق
364dala8دالا Steppesteppe, plainesteppeстепь 干草原gāncǎoyuándalaдала دالاталаадалаbozkır سەھرا
365awaz1آواز Stimmevoixvoice, soundголос, звук 声shēngdauısдауыс داۋىسses дуу 3ئاۋاز
366ortanği8اورتانجى Mittler, VermittlerIntermédiaire, médiateurMiddlemanПосредник 中间商zhōngjiānshāngdeldal, dänekerДелдал, дәнекер دەلدال، دانەكەرарадашчыAracı
367zemburek8زمبورك Kanonecanoncannonпушка zeñbirekзеңбірек زەڭبىرەكзамбиректупtop زەمبىرەك
368saoliq8ساوليقсаулық * Gesundheitsantéhealthздоровье 健康jian4kang1densaulıqденсаулық دەنساۋلىقден соолуксәламәтлекsağlık, sıhhat бие, эрүүл мэнд, эрүүл, лагшин 3ساغلاملىق
369irklik2dostluk Freundschaft amitiéfriendshipдружба dostıqдостық دوستىقдостукдуслык, кардәшлек, татулыкdostluk, arkadaşlık найрамдал, нөхөрлөл 3ئاغىنىلىق, دوستلۇقағинилиқ
370binafşa, kulrengi1, 8بنفشە، كولرنكى Lillafarbevioletvioletфиолетовый külginкүлгін كۇلگىنшәмәхәmenekşe, mor
371ruhsat1رخصتижәзә 7 ErlaubnisPermissionPermissionРазрешение 许可xǔkěrwqsatРұқсат رۇقساتizin
372suzek8سوزاك Trippergonorrhéegonorrheaгонорея sozсоз سوزbel soğukluğu سۆزنەك
373saqlamaq *ساقلا- bewahrengarderkeepхранить saqtauсақтау ساقتاۋсаклау, тотуsaklamak ساقلاش
374natija1نتيجە Konsequenz, Ergebnisconséquence, résultatconsequence, resultпоследствие, результат, исход saldar, nätїjeсалдар, нәтиже سالدار، ناتيجەнәтиҗә, сземтәsonuç, netice ئاقىۋەتaқивәт
375qarlogaç8قارلوغاچ Schwalbehirondelleswallow, martletласточка qarlığaşқарлығаш قارلىعاشкарлыгачkırlangıç
376qargiş8قارغيش Fluch, Verwünschungmalédiction, imprécation, exécrationcurse (n) проклятие qarğısқарғыс قارعىسкаргышләгънәтlanet, küfür, beddua, bela لەنەتләнәтlänät
377munajat1مناجات prièreprayerмолитва, молящийся dwğa, minajat, tilekşiдұға, мінәжат; тілекші namaz, dua, ibadet
378sanamaq8ساناماق zählen, schonen, achtencompter, ménager, estimerconsider, count (infinitive)считать 算suànsanau, esepteucанау, есептеу ساناۋ، ەسەپتەۋэсептөө, саноосанау, исәпләүhesaplamak, düşünmek, saymak, zannetmek?
379zarafat1ظرافت Witz, Streichblague, farcejoke, prankшутка, розыгрыш äzil, oyın, äzil äreketәзіл, ойын, әзіл әрекет ٴارىل، ويىن، ٴازىل ارەكەتмәзәк, уйнатуşaka, eşek şakası
380i,timed, i,timad1اعتمد (اعتماد) VertrauenConfianceTrust, confidenceДоверие 信任XìnrènsenimСенім سەنىمGüven, inanç итгэх, итгэл, итгэмж 3
381qaytarmaq8قايتارماق jemand zurückrufen, zurückgeben, zurückerstatten, etwas umwenden, umdrehenrappeler quelqu,un rendre, restituer, tourner quelque choseremember smbd, return, repayвспомнить кого-л, вернуть, повернуть eske tüsiru, qaytaruеске түсіру, қайтару ەسكە تۇسىرۋ، قايتارۋhatırlamak; geri vermek; iade etmek
382keyin1كين nach, nachdemAprèsAfterПосле 以后Yi3hou4soñСоң سوڭКийинСоңSonra Keyin
383qapçuk8قاپچوق Tasche, Sackpoche, sacbagсумка, карман dorba, qaltaдорба, қалта دوربا، قالتاкап, чөнтөкçanta, kese , өвөр, хармаан, халаас
384qayçi8قايچى Scheereciseauxscissorsножницы qayşıқайшы قايشىкайчыкайчыmakas قايچاқайчаqayça
385qurgan8قورغان Festungforteresse, fortificationfortressкрепость bekinis, qorğanбекініс, қорған بەكىنىس، قورعانныгытмаkale, hisar
386sarhad1سرحدى Rand, Grenzefrontièreborderграница 边界biānjièşekшек شەكчек арачикsınır хил 3چېگرا
387hujum1ھجوم Attackeattaqueattackатака, нападение şabuılшабуыл شابۋىلһөҗүмhücüm, saldırı, atak ھۇجۇم
388qor8قور Alter, Zeit, Stundeâge, temps, heureage, time, hourвозраст, время, час jas, uaqıt, sağatжас, уақыт, сағат جاس، ۋاقىت، ساعاتжаш, убакыт, саатяшь, вакыт, сәгатьyaş, vakit, saat ياش ، ۋاقىت ، سائەت
389singil8سينكيل jüngere Schwestersoeur cadetteyounger sisterмладшая сестра siñli, qarındasсіңлі, қарындас кичүү сиңдимсеңелküçük kız kardeş, bacı
390köp1كوب vielbeaucoupmanyмного köpкөп көпкүпbirçok
391közek8كوزاك Herbstautomneautumnосень küzкүз sonbahar, güz
392qonaq8قوناق Gasthôte, convive, conviéguestгость qonaqқонақ قوناقконоккунакmisafır, konuk مېھمان
393intiha1انتھا Endefinendконец soñсоң سوڭахырson, bitiş
394üzüm1اوزوم Traubenraisingrapeвиноград jüzimжүзім жүзүмйөземüzüm
395ğalat1ضلالت, غلط Fehlererreurmistake, errorошибка 错误cuòwùqate, qatelikқате, қателік قاتە، قاتەلىكhata خاتالىق
396qaytmaq8قايتماق wenden, umkehren, zurückkehrentourner, revenir, être de retourturn, turn back, returnповорачивать, поворачивать назад, возвращаться qaytuқайту قايتۋdönmek, geri çevirmek, reddetmek
397qivraq8قيوراق zusammenengelegt, zerknittertplié, chiffonnéfolded, creasyсложенный, согнутый, смятый bükteuliбүктеулі بۇكتەۋكىkatlanmış, kıvrık
398qurgaşun8قورغاشون Bleiplomblead, plumbumсвинец qorğasınқорғасын قورعاسىنкургашkurşun
399qarşu *قارشو 7қаршұ 7 gegencontreagainstпротив 反对fan3dui4qarsıқарсы قارسىкаршыкаршыkarşı قارشى
400qoyan8قويانқоян * Hase, Kaninchenlapinrabbitкролик, заяц qoyanқоян قويانкоёнкуянtavşan туулай, чандага 3توشقان
401kengeşlemek8كنكاشلاماك sich berathense consulter, tenir conseilconsult, confer (inf, inf) советоваться, совещаться keñesuкеңесу كەڭەسۋdanışmak, görüşmek
402kömekleşmek8كومكلشماك helfen, sich gegenseitig Hülfe leistenaider, appuyer l,un l,autrehelp, support each otherпомогать, поддерживать друг-друга kömektesuкөмектесу كومەكتەسۋярдәм итүyardımlaşmak, dayanışmak
403köngrek8كونكراك Hemdchemiseshirtрубашка jeyde, köylekжейде, көйлек جەيدە، كويلەكкүлмәкgömlek, bluz
404qaynamaq8قايناماقқайнамақ * aufwallen, sich ereifern, siedenêtre en ébullition, s,emporter, bouillirboil (inf) кипеть, вскипать, кипятить qaynauқайнау قايناۋкайноокайнауkaynatmak, haşlamak, fokurdatmak буцлах, буцалгах 3قايناق
405qorquzmaq8قورقوزماق jemand Furcht einjagen, jemand erschreckeneffrayer, épouvanter, intimider quelqu,unfrighten, intimidate smbdпугать, запугивать qorqıtuқорқыту قورقىتۋкоркутуукуркытуkorkutmak قورقۇتۇش
406ming8مينك tausendmillethousandтысяча mıñмың مىڭмиңмеңbin مىڭ
407salqin8سالقين kühl, kaltfrais, froidcool, coldпрохладный, холодный salqınсалқын سالقىنсалкынserin, soğuk, donuk
408keçel8كچل kahlköpfigchauvebaldлысый şaşsız, jaltır, qasqaшашсыз, жалтыр, қасқа شاشسىز، جالتىر، قاسقاпеләшkel, tüysüz, yalın تاقىرباش
409saqçi8ساقچى Wächter, Hütergarde, gardienguardianстража, стражник saqşıсақшы ساقشىкүзөтчүсакчыmuhafız, koruyucu
410külümsümek8كولومسوماك lächelnsouriresmile (inf) улыбаться külimdeu, külimsireuкүлімдеу, күлімсіреу كۇلىمدەۋ، كۇلىمسىرەۋgülümsemek, tebessüm etmek
411qol1قولәл 7 HandMainArmРука 手Shou3qolҚол قولkol قول
412qoy8قوى Schafbrebis, moutonSheepОвца 羊Yang2qoyҚой قويКойKoyun قوي
413könlemek8كونلاماك ehren, achtenestimer, respecterhonor, respect smth (inf, inf) чтить, уважать qwrmetteuқұрметтеу قۇرمەتتەۋсыйлуухөрмәтләуsaygı göstermek, onurlandırmak
414müyüz8مويوز Horn, Gehörncorne, ramure, bois du cerfhorn, hornsрог, рога müyizмүйіз мүйүзмөгезboynuz مۈڭگۈزмүңгүзmüñgüz
415uçqan8اوچقان Vogel, Luftbewohneroiseau, habitant de l,airBirdПтица 鸟niǎoqwsқұс قۇسKuş
416qiz8قيز Mädchen, Jungfraufille, jeune demoiselle, viergegirl, virginдевочка, девушка qızқыз قىزкызкызkız жаахан охин, хүүхэн, халдагдаагүй охинقىز
417qovanğiliq8قووانجليق Freude, Freudenbotschaft, das Geschenk, das dem Ueberbringer einer Freudenbotschaft gegeben wirdjoie, joyeuse nouvelle, le présent qu,on donne au messager qui apporte une nouvelle joyeusejoy, gift . . . радость 高兴gao1xing4quanışқуаныш قۋانىشкубанычшатлык, куаныч, сөенечsevinç خۇشاللىقхушаллиқhuşalliq
418kirmek8كيرماك hereingehen, eintreten, eindringenentrer, pénétrerenter, penetrate (inf, inf) входить kiruкіру كىرۋкирүүкерүgirmek, nüfüs etmek
419hizmät *خذمت Dienstservice, emploiservice, employmentслужба (работа) qızmetқызмет قىزمەتхезмәт, эшhizmet, memuriyet
420qizil1قزيل rotRougeRedКрасный 红色的hóngsè deqızılқызыл قىزىلkırmızı, al, kızıl قىزىل
421kiymek8كييماك anziehen, anlegen, ankleidenhabiller, vêtirput on, wear (inf, inf) одевать, носить (одежду) kїyu, kїip jürüкию, киіп жүру كييۋ، كيىپ جۇرۋgiymek
422majlis1مجلس Treffenréunionmeetingвстреча 会议hui4yi4kezdesuкездесу كەزدەسۋtoplantı, miting مەجلىس
423tönegün8توناكون gesternhieryesterdayвчера 昨天zuo2tian1keşeкеше كەشەкечээкичәdün تۈنۈگۈنтүнүгүнtünügün
424ihtilaf1اختلاف Streitdésaccorddisagreementразногласие 分歧fēnqíkelispeuşilikкеліспеушілік كەلىسپەۋشىلىكAnlaşmazlık
425körsetmek8كورساتماك zeigen, sehen lassenmontrer, faire voirshow, let see (inf, inf) показать, дать увидеть körsetuкөрсету كورسەتۋкөрсөтүүкүрсәтүgöstermek
426meyin8ميين Gehirncerveau, cervellebrainмозг mї, mıyми, мый مي، مىيмээмиbeyin مېڭەмеңәmeñä
427oltaş2komşu Nachbarvoisinneighborсосед 邻居línjūkörşiкөрші كورشىкоцшу, кошуна, көршкүршеkomşu قوشنا
428köz1كوز AugeŒileyeглаз 眼睛yan3jingközкөз كوزgöz كۆز
429süyemek, süymek, süvmek8سيوماكsevmekسومك lieben, gerne haben, küssenaimer, chérir, donner un baiser, embrasserlove, kiss (inf) любить, целовать süyuсүю سۇيۋсүйүүsevecek, öpmek
430rasul1رسول Gesandter, Boteenvoyé, messagermessengerпосланник elşi, uäkilелші, уәкіл ەلشى، ۋاكىلэлчиилчеhaberci, kurye, ulak ئەلچى
431kiyim8كييم Anzug, Kleidmise, robe, habillementsuit, dress, clothingкостюм, платье, одеяние, одежда kїimкиім كيىمкийимкиемgiysi, kıyafet, elbise كىيىم
432kümüşكوموش1 SilberArgentSilverСеребро 银Yin2kümisКүміс كۇمىسКүмүшКөмешGümüş كۈمۈش
433kitab1كتاب Buchlivrebookкнига 书shu1kitapкiтап كىتاپкитепкитапкitap ном, бичиг 3كىتاب
434mengzemek8مينكزاماك ähnlich sein, gleichenressembler, être ressemblantbe similar to, be likeпоходить, быть похожим wqsauұқсау ۇقساۋbenzemek
435örmeğek8اورمجاك Spinnearaignéespiderпаук örmekşiөрмекші ورمەكشىүрмәкүчörümcek ئۆمۈچۈك
436märtebe *مرتبه rang, degrérank, degreeСтатус, высокий уровень märtebeМәртебе مارتەبەСтатусStatü, hukuki durum
437waqif1واقف bewusstau courantawareосведомлённый mağlumattıмағлұматты ماعلۋماتتىfarkında, haberbar ئاگاھагаh
438amac2مقصد، مقصود мақсад 7hedef ZielObjectifGoalЦель 目标Mu4biao1maqsatМақсат ماقساتМаксатМаксатAmaç مەقسەتмәқсәтmeqset
439lolo8لولو Hure, feile Dirnefemme perdue, femme publiquewhore, prostituteпроститутка, падшая женщина jezökşeжезөкше фахишәorospu, kaltak, fahişe پاھىشە
440levend8لوند faul, liederlich, trägeparesseux, négligentlazy, negligentленивый, небрежный jalqau, salaqжалқау, салақ جالقاۋ، سالاقжалкооялкауtembel, haylaz, ihmalkar, lakayt ھورۇن
441buland1بلند hochhauttallвысокий bїikбиік بيىكжогоркубиекuzun, yüksek
442boyun1بويون Hals, Nackencouneckшея 脖子bo2zimoyınмойын مويىنмоюнмуенboyun بويۇن
443mişiq8ميشيق Katzechatcatкошка 猫mao1mısıqмысық مىسىقмышыкмәчеkedi مۈشۈك
444nan1نان Brotpainbreadхлеб 面包mian4bao1nanнан نانнаникмәкekmek بولكا
445liklik8ليكليك Marionettenspielmarionnettepuppet, marionetteмарионетка quırşaqқуыршақ قۋىرشاقкуурчаккурчакkukla
446hunar1ھنر Fähigkeitcompétenceskillумение eptilikептілік ەپتىلىكчеберчиликосталыкhüner, marifet, beceri, yetenek ماھارەت
447çoñ adam 1چونک ادم erwachseneadulteadultвзрослый 成年人cheng2nian2ren2er jetkenер жеткен ەر جەتكەنбойго жеткенбуйга ж,иткәнyetişkin, olgun چوڭчоңçoñ
448irta2ارتهönce, mukaddem, erken, sabah, yarın, ferda صباح, مقدم، فردا früher, das Frühe, Morgen, der folgende Tagtôt, matin, demainearly, morning, tomorrowрано, утро, завтра 早, 早晨, 明天zǎo, zǎochen, míngtiānerte, tañerteñ, erteñерте, таңертең, ертең ەرتە، تاڭەرتەڭ، ەرتەڭэрте, таң, эртеңиртә, иртә, иртәгәerken, sabah, yarın, ertesi эрт, өглөө, маргаашئەتىگەن، ئەتىكىәтигән, әтикиetigen, etiki
449zalim1ظالم Unterdrückeroppresseuroppressorугнетатель 压迫者yāpòzhěezuşi, zwlım, qanauşı, qısım körsetuşiезуші, зұлым, қанаушы, қысым көрсетуші ەزۋشى، زۇلىم، قاناۋشى، قىسىم كورسەتۋشىэзүүчүизүче, җәберләүче, залимmüstebit, zalim زالىم
450es8ايسес * verstand, Sinnintelligence, sensmindум, сознание es, sana, añес, сана, аң ەس، سانا، اڭаң, зиһенakıl, düşünce, an (eski) ئاڭаң
451malik1ملک Königroikingкороль patşa, korolпатша, король پاتشا، كورولпадышапатшаkral, padişah, şah پادىشاھ
452ihtiyat1احتیاط Achtungprudencecautionвнимание, осторожно 小心xiǎoxineskertuескерту ەسكەرتۋdikkat دىققەت
453sasiq8ساسيق stinkendpuantstinkingвонючий sasıqсасық ساسىقсасыксасыberat, iğrenç, rezil پۇراق
454isim1اسم، اسمى NameNomNameИмя 名字Ming2ziatАт ەسىمысымисем, атAd, isim нэр 3ئا پپاق
455naşpati1ناشپاتى Birnepoirepearгруша almwrtалмұрт المۇرتалмурутармутarmut лийр, хэдмэн 3نەشپۈت
456ägär1اگر wennSiIfЕсли 如果rúguǒegerЕгер ەگەرEğer ئەگەر
457süyünğülük8سيونجولوك ein Geschenk, das für die Freudenbotschat gegeben wirdcadeau qu,on donne pour une bonne nouvellepresent for a good newsподарок за радостную новость süyinşiсүйінші iyi haber için hediye
458ot2اوتateş Feuerfeufireогонь 火huǒotОт وتateş ئوت، ئاتەش
459örgenmek8اوركانماك learnen, gewöhnenapprendre, accoutumerlearn, get used to (inf, inf) учиться, привыкать üyrenuүйрену ۇيرەنۋүйрөнүүөйрәнöğrenmek ئۆگىنىش
460waqi,a1واقعە 7оқиға 7 incident, eventслучай, инцидент oqїğaоқиға وقيعاочрак, хәл, вакыйгаdurum, olay, hadise ۋەقەвәқәweqe
461önk2اونکön rechtedroitrightправый oñоң وڭуңsağ
462oylanmak2tefekkür etmek, düşünmek, taşınmak nachdenken, grübelnPenserThink (infinitive)Думать 思考Si1kao3oylauойлау ويلاۋойлооуйларгаdüşünmek бодох, санах 3ئويلاش
463oyun1اويون Spieljeugameигра 游戏yóuxìoyınoйын ويىنоюнуенoyun наадам, тоглоом 3ئويۇن،
464qazmaq8قازماق graben, herumirren, herumstreifencreuser, errerdig (inf), roaming aroundкопать, бродить, прогуливаться qazu, seruendeuқазу, серуендеу قازۋ، سەرۋەندەۋkazmak, etrafında dolaşmak
465köprük8كوپروك Brückepontbridgeмост köpirкөпір көпүрөкүперköprü, geçit
466ohşaş8اوخشاشұхшаш ähnlichressemblantAlikeПохож 相同的Xiang1tong2 dewqsasҰқсас ۇقساسОкшошОхшашBenzer ئوخشاشOkhshash
467kekirmek8كيكيرماك rülpsenroterburpотрыгивать kekiruкекіру كەكىرۋgeğirmek
468aramaq*ارامق 5 suchencherchersearch (inf)искать 搜寻sou1xun2izdeuiздеу ىزدەۋиздөөэзләүaramak, bulmaya çalışmak эрэх, бэдрэх 3ئىزدەش
469yuvanmaq, yuvunmaq8 يوونماق، يواونماق sich waschense laverwash one self (inf) мыться, умываться juınuжуыну جۋىنۋюынуyıkanmak, banyo yapmak
470it8ايتит HundChienDogСобака 狗Gou3їtИт يتИтЭтKöpek, İt, Kuçu нохойئىت
471himmat1ھمت Ambitionambitionambitionамбиция şamdanuşılıq, menmendikшамданушылық, менмендік شامدانۋشىلىق، مەنمەندىكhırs, tutku, heves, ihtiras
472yütel8يوتال Hustentouxcough (n) кашель jötelжөтел جوتەلжөтөлютәлöksürük
473pul1پلпұл* Geldargentmoneyденьги 钱qian2aqşaaқша اقشاaкчаaкчаpara мөнгө, цаас 3پۇل, ئا خچاақчаахча
474hususan1خصوصا besonderssurtoutespeciallyособенно äsirese, erekşeәсіресе, ерекше ٴاسىرەسە، ەرەكشەözellikle, bilhassa
475ay1اى Monatmoismonthмесяц 月yue4ayай ايайайay ئاي
476ajamak8اياماق Acht geben, bewahren, schonen, Mitleid habenavoir ou prendre soin ou garde, garder, ménager, avoir pitiéspare, cherishжалеть, щадить, беречь ayauаяу اياۋacımak, saklamak айимақayimaq
477nazuk8نازوك dünn, feinmince, finthin, fineтонкий, изящный näzikнәзік ince гуалиг, уран, яруу, нарийн сайхан 3
478abro1ابرو Ruf, Würderéputation, dignitéreputation, dignityрепутация, достоинство bedel, abıroyбедел, абырой بەدەل، ابىرويабруй, хөрмәтgüvenilirlik, itimat ئابرويаброй
479oğul1اوغول Sohnfilssonсын wlұл ۇلуулулыoğul
480uşaq8اوشاق klein, jungpetit, jeunelittle, youngмаленький, молодой wsaqұсақ ۇساقküçük, genç
481mumkin1ممكن möglichpossiblepossibleвозможно mümkinмүмкін мүмкүнмөмкинmümkün
482qul1قل Sklaveesclaveslaveраб qwlқұл قۇلкулколköle قۇل
483ürküç8اوركچ Höcker des Kameelsbosse du chameaucamel,s humpгорб верблюда tüye örkeşiтүйе өркеші өркөчhörgüç
484sarça2cam, şişe Glasglassстекло äynek, şınıәйнек, шыны айнекcam ئەينەك
485muwarrih1مورخ Historikerhistorienhistorianисторик tarїhşıтарихшы تاريحشىтарыхчытарихчыtarihçi түүхч 3تارىخچى
486bike, bige, biye8بيكا Frau, Damefemme, damemadam, ladyгоспожа, леди bїke, hanımбике, ханым بيكە، حانىمханымhanım, hanımefendi, bayan خانىم
487sezgek8سيزكاك Augenlidpaupièreeyelidвеко qabaqқабақ قاباقкабаккүз кабагыgöz kapağı قاپاق
488wahm1وھم Verdachtsoupçonsuspicionподозрение küdik, şübäкүдік, шүбә كۇدىك، شۇباшик, шөбһәşüphe, kuşku, işkil گۇمان
489belmek8بيلماكбелмек * meinen, glauben, wissencroire, savoirthink, know, believe (infs) думать, верить, знать biluбілу билүүбелегезdüşünmek, inanmak мэдэх, ойлгох 3
490çapan1چپان Mantelmanteaucoatчапан şapanшапан شاپانceket, kat چاپان
491bagir8باغير Leberfoieliverпечень bauırбауыр باۋىرбоорбавырkaraciğer, ciğer جىگەر
492wilayat1ولايت Landpayscountryстрана el, memleketел, мемлекет ەل، مەملەكەتülke
493yütelmek8يوتالالماك hustentoussercough (inf) кашлять jöteluжөтелу öksürmek ханиах, ханиалгах 3
494asbab1اسبابасбаб * tool, instrumentинструмент 工具gōng jùqwral, sayman, aspapқұрал, сайман, аспап قۇرال، سايمان، اسپاپAlet, enstrüman зэвсэг, багаж 3ئەسۋاب، جابدۇق، سايمان
495menlik, men menlik8مينليك، مين مينليك Egoismus, Selbstliebeamour-propre, egoismenarcissism, selfishnessэгоизм, самовлюбленность menmendik, özimşildikменмендік, өзімшілдік مەنمەندىك، وزىمشىلدىكbencillik
496tedbir *تدبيرтәдбир measure, action, arrangementмеры şaraшара شاراtedbir
497yurtkören8يورتكوران Spion, Landbeseher, Auskundschafterespion, émissairespy, landholder, scoutшпион, разведчик barlauşı, izdeuşiбарлаушы, іздеуші بارلاۋشى، ىزدەۋشىcasus, hafiye, köstebek
498muşrik1مشرک Polytheistpolythéistepolytheistполитеист, многобожник köp qwdayşıl, polїteїstкөп құдайшыл, политеист كوپ قۇدايشىل، پوليتەيستpoliteist, çoktanrıcı كۆپ خۇدالىق
499sarwaz1سرواز Soldatsoldatsoldierсолдат, воин sarbazсарбаз ساربازasker
500buqa8بوقا Stiertaureaubullбык bwqaбұқа بۇقاбукаүгезboğa
501bari1بارى allestoutall, the whole thingвсе, всё bäriбәрі баарыhepsi, tümü
502bet8بتбет Gesicht, Antlitzface, figure, visagefaceлицо betбет بەتбетбитyüz
503birqazan8بيرقازان Pelikanpélicanpelicanпеликан birqazanбірқазан بىرقازانбаба кошpelikan
504körmek8كورماك sehen, blickenvoir, regardersee, look (inf, inf) видеть, смотреть köruкөру كورۋкөрүүкүрүbakmak
505ülken8اولكان gross, erhaben, mächtiggrand, haut, puissant, élevébigбольшой 大的dà deülken, iriүлкен, ірі ۇلكەن، ىرىзурbüyük том
506yuhu2hab, uyku Schlafsommeilsleep (n) сон (состояние) wyqıұйқы ۇيقىуйкуйокыuyku
507yulduz2йұлдыз 7yıldız, seyyare Stern, Planetétoile, planètestar, planetзвезда, планета jwldız, ğalamşar, planetaжұлдыз, ғаламшар, планета جۇلدىزжылдызйолдызyıldız, gezegen од 3
508yumurtğa2yumurtka, yumurta EiOeufeggяйцо jwmırtqaжұмыртқа جۇمىرتقاжумурткайомыркаyumurta تۇخۇم
509yiplik2iplik, risman Faden, Schnurcorderopeверевка, нитка jipжіп جىپжипҗепİp ағамча
510kamil2muhasara, ihate, kamılmak Belagerung, umschliessensiègesiegeосада, окружение qamau, qorşauқамау, қоршау قاماۋ، قورشاۋкамакка алуу, курчоого алуукулга алу, камап алуkuşatma قولغا ئېلىش ، قورشاۋ
511kanamak2kan akmak Blutt fliessensaignerblood flow (inf) кровоточить qanauқанау قاناۋkan akmak
512yut2يوت *kar izdihami starker Schneefallforte chute de neigeheavy snowfallсильный снегопад 大雪dàxuěküşti qar jauuкүшті қар жауу كۇشتى قار جاۋۋкалың кар жаайткөчле карyoğun kar yağışı
513ibtida1ابتداибтида * Anfangcommencementbeginningначало 开始kāishǐbastama, bastauбастама, бастау باستاما، باستاۋбаштообашлауbaşlangıç باشلانماбашланмаbashlanma
514adawat *عداوت 7ғәдәуат Feindseligkeithostilitéhostilityвражда, неприязнь dwşpandıqдұшпандық دۇشپاندىقдушмандыкдошманлыкDüşmanlık, kin ئاداۋەتадавәтadawet
515ittifaq1اتفاقиттифақ * Unität, Unionunité, unionunityединство, союз birlestik, odaqбірлестік, одақ بىرلەستىك، وداقбиримдикбердәмлекbirlik بىرلەشمە، ئىتتىپاقбирләшмә, иттипақbirleşme, ittipaq
516quyruq1قويروقқуйруқ * Schwanzqueuetailхвост 尾wěiqwyrıqқұйрық قۇيرىقкуйруккойрыкkuyruk قۇيرۇقқуйруқquyruq
517ijara1اجارە Mietelocation, bailrentingаренда jaldauжалдау جالداۋkiralama ئىجارەиҗарәijare
518biltür8بيلتورбілтүр * vergangenes Jahrannée passéelast year, yesteryearпрошлый год, в прошлом году bıltırбылтыр بىلتىرөткөн жылыүткән елдаgeçen yıl
519pahliwan1پھلوانkahraman 11قھرمان Heldhérosheroгерой 英雄yīngxióngqaĥarmanқаһарман قاھارمانкаарманкаһарманkahraman قەھرىمانқәһриманqähriman
520yafrağ2يفراغ 7 ؟ йафрақ 7yaprak, varakورق Blattfeuilleleafлисток japıraqжапырақ زاپىراقжалбыракяфракyaprak навчيوپۇرماقйопурмақyopurmaq
521Farsi1فارسىфарси * FarsiFarsiFarsi, Persian languageфарси parsı tiliпарсы тілі پارسى تىلىФарсыFarsça dili پارس تىلىпарс тилиpars tili
522arra1ارە Sägesciesawпила araара اراараапычкыtestere
523burunqi1بورونقىбурунқи * letzte, vorherigeprécédentprevious, formerпредыдущий, прежний bwrınğıбұрынғы بۇرىنعىалдагыönceki, eski
524kara sevda2кара севда *malihulya, cununiyet, delilik, kara kan Melancholie, Wahnsinn, schwarzes Blutmélancolie, foliemelancholy, madnessмеланхолия, сумасшествие melanholїya, sher, jındılıqмеланхолия, шер, жындылық مەلانحوليا، شەر، جىندىلىقкүңел төшенкелеге, эч пошу, боеклыкdepresyon, cinnet, bunalım سەۋداсәвдаsewda
525tömür1تمورтөмүр * Eisen, männlicher Namefer, nom de l,hommeiron, man,s nameжелезо, мужское имя temir, er adamnıñ atıтемір, ер адамның аты تەمىر، ەر ادامنىڭ اتىтемир, эркектик атытимер, кеше исемеdemir, erkek ismi تۆمۈر، ئادەمنىڭ ئىسمى
526yigit (er, 8 اير) 1يكيتир, кіші 7 Kerl, Junge, Manngars, hommeguy, man; мужчина, юноша; удалец jigitжігіт جىگىتжигитегетçocuk, adam жигит, гавшгай морьтон 3يىگىت
527boz1بوزбоз * graugrisgreyсерый 灰色的huīsè deswrсұр سۇرgri
528boş1بوشбош * leervideemptyпустой bosбос بوسбошбушboş
529bayan1بيانбаян * Erzählung, Erklärungnarration, explicationnarrative, explanationповествование, объяснение bayanбаян بايانбаяндоо, түшүндүрмөхикәяләү, аңлатуizah, açıklama, anlatı
530bozagu, bozau8بوزاغو، بوزاو Kalbveaucalfтеленок 小牛xiǎo niúbwzauбұзау بۇزاۋмузообозауbuzağı
531karımak2қарымақ *ehtiyar ve pirlenmek, acuz olmak, kocalanmak alt werdenvieillirgrow old (inf) стареть qartayuқартаю قارتايۋкартайуукартаюyaşlanmak, kocamak, ihtiyarlamak قېرىپ قالماقқерип қалмақqerip qalmaq
532aparmak2götürü vermek, aşırmak, alup varmak, girizam etdirmek fortbringen, durchgeben, fliehen lassenrapporter, emporterconvey, take smth or smb somewhereотносить, отвозить, отводить aparuапару اپارۋташууtaşımak
533anjir1انجيرанжир * Figfiguefigфига, инжир injirінжір ىنزىرincir инжир 3
534buran8بورانбуран *boraبورا Sturm, Gewitterorage, tempêtestorm, thunderstormбуран, метель boranборан بورانfırtına
535onamaq8اوناماق zufrieden sein, wollen, annehmen, genehmigenêtre content, être content, être satisfait, vouloir, accepter, approuver, consentirbe satisfied, pleased about sth or sbнравиться, находить по вкусу, по нраву wnauұнау ۇناۋжактырууошау, күңелгә хуш килүtatmin olmak
536ölke2өлке *memleket, diyar, yer Landrégion, district, paysdistrict, countryкрай, округа, страна ölke, öñir, aymaq, elөлке, өңір, аймақ, ел ولكە، وڭىر، ايماق، ەلөлкөbölge, ilçe, ülke аймақ
537tiz1تز Kniegenoukneeколено 膝盖xīgàitizтіз ٴتىزтизетезdiz تىزтизtiz
538öltürmek8اولتورماك umbringen, tödtentuer, assassinerkill, murder (inf, inf) убить, убивать öltiruөлтіру ولتىرۋөлтүрүүүтерүöldürmek, katletmek
539azgine8ازغينە 5، ازغنە 8 sehr wenig 8un petit peu 5, très peu 8small, littleмаленький azğanaазғана ازعاناküçük, kısa өчүүхэн, жаахан 3азғинә
540olturmaq8اولتورماق sitzen, an einem Orte bleibenêtre assis, s,asseoirsit (inf) сидеть, садиться otıruотыру وتىرۋотурууутыруoturmak
541um8اوم Mehlfarineflourмука (продукт) wnұн ۇنунунun
542dekiştirmek2bir seyi alup digerini vermek Umweckselnchanger, échangerchange (inf), exchange (infinitive)менять, обменяться ayırbastau, auıstıruайырбастау, ауыстыру ايىرباستاۋ، اۋىستىرۋdeğiştirmek айривашлимақ
543göşt1كوشت Fleischviandemeatмясо etет ەتэтитet мах
544iselemek 2kulak vermek, istima etmek aufpassen, anhörensurveiller, observerobserveНаблюдать 观察guānchábaqılauбақылау باقىلاۋGözlemek, tarassut etmek (eski)
545yağaççi1يغاجى Zimmermanncharpentiercarpenterплотник ağaş wstası, ağaş şeberiағаш ұстасы, ағаш шебері اعاش ۇستاسى، اعاش شەبەرىжыгач устабалта остасыmarangoz
546insan1انسانинсан 7 Menschêtre humainhuman beingчеловеческое существо adamадам ادامinsan oğlu
547asan1اسانасан einfachfacileeasyлегко oñayоңай وڭايоңойҗиңелkolay, basit
548karakçı2harami, hırsız, haydud, oğru Rauber, Diebvoleurrobber, thiefграбитель, вор qaraqşı, wrlıqşıқарақшы, ұрлықшы قاراقشى، ۇرلىقشىкаракчы, уурукаракhırsız, haydut
549fazilat1فضيلت Exzellenzexcellenceexcellenceпревосходство, совершенство kemeldikкемелдік كەمەلدىكөстенлекmükemmellik, üstünlük
550eriq1اريق Bewässerungsgrabencanal d,irrigationirrigation ditch, channelирригационный канал, арык arıqарық ارىقsulama kanalı услах суваг 3
551özge8اوزكاөзге * andere, übrigeautresotherдругой, чужой özgeөзге وزگەdiğer
552uzaq8اوزاق lang, gedehntlong, allongélong, stretchedдлинный, удлиненный wzaq, wzınұзақ, ұзын ۇزاق، ۇزىنuzun урт 3
553anar1انارанар * Granatapfelgrenadepomegranateгранат anarанар انارанаранарnar ئانارанарanar
554birge8بيركا zusammen, beisammenensembletogetherвместе birgeбірге بىرگەbirlikte
555begana1بيگانە Ausländerétrangerforeignerиностранец şeteldikшетелдік شەتەلدىكчет элдикчит ил кешесеyabancı гадаадый хүн 3
556rast1راستраст * wahr, richtigvrai, correcttrue, correctправда, верно ras, dwrısрас, дұрыс راس، دۇرىسчындык, туурадөресdoğru دۇرۇس، راستраст, дурусrast, durus
557beçara1بيچارە armer Kerl, hilflos, unglücklichpauvre homme, impuissant, malheureuxpoor, helpless, wretchedбедняга, беспомощный, несчастный bїşaraбишара بيشاراfakir, çaresiz, sefıl
558bahar1بھار Frühlingprintempsspringвесна köktemкөктем كوكتەمжазязilkbahar باھار
559balke1بلكە vielleicht, sogarpeut-être, mêmeperhaps, evenвозможно, даже bälkїбәлки بالكيbelki, bile
560karınçka2küçük karınca; morca kleine Ameise; dunkelblaufourmi; bleu foncéant; dark blueмуравей; темно-синий qwmırsqa, qara kökқұмырсқа; қара көк قۇمىرسقا؛ قارا كوكkarınca
561qanun1قانوب Recht, Gesetzloilawзакон zañзаң زاڭмыйзам, законканун, законkanun, yasa хууль, цааз, ёс 3قانۇنқанунqanun
562bizgek8بيزكاك Fieberfièvrefeverлихорадка bezgek, qaltırauбезгек, қалтырау بەزگەك، قالتىراۋateş
563balga8بالغا Keule mit einem langen Stielemassue avec une longue poignéemace with a long handleдубина, булава с длинной ручкой soyılсойыл سويىلuzun saplı topuz шийдэм, бороохой 3
564ayal1ايال Frau, Ehefrauépouse, femmewifeжена äyelәйел ايەلаял, катын, зайыпхатыныeş, karı ئايالى
565aynalmaq8اينالماق sich umkehren, umwenden, verändernse tourner, se retourner, se changerturn around (inf), rotate (inf)поворачиваться aynaluайналу اينالۋgeriye dönmek, dönmek эргэх, эргүүлэх, эргэлт
566ayiq1ايق Bäroursbearмедведь ayuаю ايۋаюуаюayı ئېيىق
567dawlat1دولت Reichtum, Staatrichesse; fortunewealth; fortuneбогатство, государство däuletдәулет داۋلەتservet, varlık
568igä1ايگە Meister, Besitzermaître, propriétairemaster, ownerхозяин, владелец їeие يەana, asıl, sahip
569bab1بابбаб * Kapitelchapitrechapterглава (книги и пр.) tarauтарау تاراۋбөлүмбүлекbölüm, kısım باب
570oq1اوقоқ * flèche, ballearrow, bullet, axleстрела, пуля oqоқ وقжебе, окукok, mermi, kurşun
571usta1اوستا Meistermaîtremasterмастер şeber, wstaшебер, ұста شەبەر، ۇستاusta
572badan1بدن Körpercorpsbodyтело deneдене دەنەденетән, гәүдәvücut, gövde
573polat1پلاتполат * Stahlaciersteelсталь bolat, qwrışболат, құрыш بولات، قۇرىشболоткорычçelik
574piçaq1پچاق Messercouteauknifeнож pışaqпышақ پىشاقбычакпычакbıçak پىچاق
575parda1پردە Vorhangrideaucurtainзанавес perdeперде پەردەпардапәрдәperde хөшиг 3
576iniqmaq8اينيقماق gehorchen, unterthänig seinobéir, être obéissantobey, be obedient (inf, inf) подчиняться, быть послушным bağınu, boyswnuбағыну, бойсұну باعىنۋ، بويسۇنۋuymak
577oğri1اوغرى Diebvoleurthiefвор wrıұры ۇرىуурукаракhırsız
578ahangirlik1اھنگرليک Schmiedehandwerkartisanat de forgeronblacksmithingкузнечное ремесло temirşilik qolöneriтеміршілік қолөнері تەمىرشىلىك قولونەرىdemircilik
579palas8پالاسпалас * ein kleiner Teppichpetit tapissmall carpetмаленький ковер, коврик palas, kişkentay palas, qır kilemпалас, кішкентай палас, қыр кілем پالاس، كىشكەنتاي پالاس، قىر كىلەمkilim, küçük halı бяцхан хивс 3
580izgar8ايزغار Feuchtigkeithumiditéhumidityвлажность ılğaldıqылғалдық ىلعالدىقnem, rutubet
581awwalqi1اولقى 1 vorher, zuerstavant, d,abordfirst, original, previous 1. before, earlierраньше, сперва, прежде äuelde, bwrınәуелде, бұрын اۋەلدە، بۇرىنбашта, элек, әүвәлilk, orijinal авалқи
582ösmek8اوسماك wachsen, aufschiessen, gross werdencroître, pousser, grandirgrow (inf)расти, увеличиваться, возрастать ösuөсу büyümek ئۆسمەكөсмәкösmek
583idiş8ايديش Gefäss, Geräthvasevaseваза vaza, sauıtваза, сауыт ۆازا، ساۋىتвазавазаvazo
584aytinmaq8ايتينماق singen, jauchzenchantersing (inf) петь än aytu, ölen aytuән айту, өлен айту şarkı söylemek, ötmek
585ajtişmaq8ايتيشماق zanken, sich in einen Wortwechsel einlassenquereller, disputerquarrel, argue (inf, inf) ссориться, спорить wrsısu, aytısuұрсысу, айтысу ۇرسىسۋ، ايتىسۋурушууталашыргаtartışmak
586etişlemek8ايتيشلاماك zusammen arbeiten, einander helfentravailler ensemble, s aider l un a l autrework together, help each other (inf) работать вместе, помогать друг другу birge jwmıs isteu, kömektesuбірге жұмыс істеу, көмектесу بىرگە جۇمىس ىستەۋ، كومەكتەسۋbirlikte çalışmak, yardımlaşmak, dayanışmak
587içkülük8ايچكولوك das Getränkboissondrink (n) напиток işimdikішімдік ىشىمدىكэчемлекiçki, içecek
588kuşa1كوشە Eckeangleangleугол bwrışбұрыш بۇرىشбурчборычaçı
589is8ايس Geruchodeurodor, smellзапах їisиіс يىسисkoku
590içki8ايچكى Ziegechèvregoatкоза eşkiешкі ەشكىэчкиkeçi ямаа 3
591itmek, etmek8ايتماك machenfairedo (inf) делать etuету ەتۋкылууyapmak хийх, үйлдэх 3
592itek8ايتاك Schoss eines Kleides, der Rand, Saum, die Kantebasque d une robe, ourlet, bord, lisière, bordure hemподол, пола etekетек ەتەكetek
593ajas8 Kälte, Frostfroid, geléecold, frostмороз ayazаяз ايازүшүкаязayaz ئۈششۈك
594ojlenmek8اويلانماك heirathense marrierget married (inf) жениться üylenuүйлену ۇيلەنۋүйлөнүүөйләнүevlenmek
595ojgatmaq8اويغاتماق erwecken, aufweckenéveiller, réveillerwake up (inf) пробудить, разбудить oyatu, oyatıp jiberuояту, оятып жіберу وياتۋ، وياتىپ زىبەرۋuyandırmak
596ojatliq8اوياتليق schamhafthonteuxshamefulстыдный wyattıұятты ۇياتتىutanç verici, ayıp
597uja8اويا Nestnidnestгнездо wyaұя ۇياояyuva үүр 3ئۇۋاуваuwa
598aulaq8اولاق weit, entferntloinfar awayдалеко, далекий aulaqаулақ اۋلاقuzak
599uncu2incu Perleperlepearlжемчуг meruert, injuмеруерт, інжу مەرۋەرت، ىنجۋэнҗеinci مەرۋايىت
600oqumaq8اوقوماق verstehen, begreifen, lesencomprendre, concevoir, lireunderstand, readпонимать, читать tüsinu, oquтүсіну, оқу anlamak, okumak
601erkin2bekyar, azade ledigcélibatairesingleхолостой, незамужем bos, üylenbegenбос, үйленбеген بوس، ۇيلەنبەگەنyalnız, tek
602erkudak2ikiz, çift Zwilling, Paarjumeaux, coupletwins, coupleдвойня, пара egiz, jwpегіз, жұп ەگىز، جۇپikiz; çift ихэр хүүхэд, ихэр 3
603engak2çene Kinnmentonchinподбородок їekиек يەكээкиңәкçene ئېڭەك
604enicak2bıçak, kyard Messer, Dolchdague, poignarddaggerкинжал qanjarқанжар قانجارканжарhançer чинжал хутга 3خەنجەر
605lakab ismi2لقب اسمى 7лақаб исмі Beinamesurnom, pseudonymebyname, pseudonymпрозвище, псевдоним laqap atıлақап аты لاقاپ اتىлакап аткушаматtakma ad لەقەم
606initmek2keskin etmek, tez-u tünd etmek schärfen, beschleunigenaffiler, accélérersharpen, accelerate (inf, inf) заострять, ускорять üşkirleu, jedeldetuүшкірлеу, жеделдету ۇشكىرلەۋ، جەدەلدەتۋkeskinleştirmek; hızlandırmak хурцлах, үзүүрлэх 3
607inkmak2ülfet etmek Freundschaft schliessendevenir amismake friendsПодружиться dostasuДостасу دوستاسۋarkadaşlık kurmak دوست تۇتماقдост тутмақdost tutmaq
608inmak2mutegayyir elhal olmak zornig sein, zürnense mettre en colèreget angryзлиться aşulanu, öşigu, ızalanuашулану, өшігу, ызалану اشۋلانۋ، وشىگۋ، ىزالانۋачууачулануsinirlenmek, öfkelenmek
609inukse2sansız, hadsız, gayetsiz grenzenlos, unendlichillimité, interminableendless, infiniteбезграничный, бесконечный şeksiz, şetsizшексіз, шетсіз شەكسىز، شەتسىزsonsuz
610inukti2acaib, garib, misli görülmemiş bir şey sonderbar, seltsam, beispiellosétrange, sans précédentstrange, unique, unmatchedстранный, уникальный, бесподобный oğaş, ğajap, biregey, teñdessizоғаш, ғажап, бірегей, теңдессіз وعاش، عاجاپ، بىرەگەي، تەڭدەسسىزbenzersiz, eşsiz, tuhaf
611irim2beşaret, ümid, fal hayr, oğur Gute Nachricht, Hoffnung, Glückbonne nouvelle, espoir, chancegood news, hope, luckхорошие новости, надежда, удача jaqsı jañalıqtar, ümit, sättilikжақсы жаңалықтар, үміт, сәттілік جاقسى جاڭالىقتار، ۇمىت، ساتتىلىكжакшы жаңылык, үмүт, ийгиликяхшы хәбәр, өмет, уңышiyi haber, umut, şans, müjde
612ipitmek2su dokundurmak, tertib etmek, ıslatmak befeuchtenhumidifier, hydratermoisturizeувлажнять dımqıldandıru, ılğaldauдымқылдандыру, ылғалдау دىمقىلداندىرۋ، ىلعالداۋnemlendirmek, ıslatmak
613irik2yoğan, cesim; büyük grob, grossrough, largeгрубый, крупный iriірі ىرىkaba, büyük
614ircaytmak2gülerken dişlerini göstermek, tebessüm grinsend lächelnsmile with a grinулыбаться с усмешкой ırjїyuыржию ىرجييۋsırıtmak
615iren2alet; dudak, leb Gerath; Lippeoutil, lèvretool; lipинструмент; губа qwral; erinқұрал; ерін قۇرال، ەرىنкурал, эринкорал, иреннәрdudak уруул 3قورال
616arbağ *ارباغ 5 fable, conte, enchantement 5fable, fairy tale, spellбасня, сказка, заклинание mısal, ertek, arbauмысал, ертек, арбау مىسال، ەرتەك، ارباۋmasal, efsane, kıssa, fabl
617arjin *ارجين 5 territoriale Gliederungdivision territoriale 5territorial divisionтерриториальное деление aumaqtıq bölisuаумақтық бөлісу bölgesel ayrım, idari bölge
618azok tiş 8ازو 5، ازوق تيش، ازو تيش 8 Bachenzahn 8dents molaires 5permanent teethкоренные зубы azu tisазу тіс ازۋ تىسkalıcı diş
619azuq6ازوق 5азиқ, йемәг 7 Nahrung, Proviantvivres, provisions 5food, provisionsеда, провизия azıqазық ازىقazık, erzak хоол, идээ 3ئوزۇقلۇقозуқлуқozuqluq
620asramiş *5 اسراميش Verwaltung, Überwachungadministration, surveillance 5administration, monitoringуправление, наблюдение basqaru, baqılauбасқару, бақылау باسقارۋ، باقىلاۋбашкаруу, көзөмөлдөөидарә итү, тикшерергәyönetim
621irkmek2birikmek, yığılmak, toplanmak Sich versammelnse rassemblerget togetherсобираться вместе jїnaluжиналу جينالۋbirlikte olmak
622isen2исен *sağ, salim, sahih, afiyet, sağlam gesund, ganz, wahrhaftsain et saufhealthy, well and goodздоровый, целый sauсау ساۋsağlıklı, sıhhatli, sağlam
623irmacuk2küçük ırmak Flüsschenpetite rivièresmall riverречка, речушка kişkentay özenкішкентай өзен كىشكەنتاي وزەنкичинекей дарыяинешdere كىچىك دەريا
624irtaki2kadimi söz, efsane, hikyaye, kısa, destan Märchen, Erzählung, Fabelcontefairy taleсказка ertegiертегі ەرتەگىmasalı
625isiğ2sıcak, hararetlu warmchaudwarmтеплый jılıжылы جىلىılık, sıcak
626ağriq1اغريكن 5, اغريق 1 douleur, affliction 5pain, anguishболь, недуг auıruауыру اۋىرۋacı, ızdırap, ağrı өвдөлт
627ağu2اغو 5zehir, sem Giftpoison 5poisonяд, отрава uу, заһар ۋ، زاھارууагуzehir хор
628iski2köhne, fersude, atik, kadim alt, abgenutztvieux, uséold, wornстарый, поношенный eskiескі ەسكىэскиискеeski, yıpranmış хуучин
629izmek2ezmek, yaslatmak, sahk etmek, salaye eylemek zerreibenécraser, broyercrush, crumbleдавить, измельчать ezu, wntaqtauезу, ұнтақтау ەزۋ، ۇنتاقتاۋezmek, ufalamak шахах 3
630Hitay1ختاى 7، خطاى 1Хытай ChinaChineChinaКитай 中国ZhōngguóQıtayҚытай قىتايКытайКитайÇin Хятадجۇڭگو
631zat *ذات 7зат 7 Dingchosematter, thingвещь zatзат زاتşey
632içmäk *ايچماك 7ичмәк 7içmek trinkenboiredrinkпить işuішу ىشۋичүүэчегезiçmek уух
633yemek *يماك 7йемәк essenmangereat (inf) есть (пищу) jeu, tamaq işuжеу, тамақ ішу جەۋ، تاماق ىشۋyemek идэх
634ma,na1 معنا 7، معنى1мағына 7 sens, significationmeaningсмысл, значение mağınaмағына ماعىناмаанимагьнәanlam утга
635jannat, uçmak1, 2جنت 7жәннәт 7cennet Paradiesparadisheaven, paradiseрай jännatжәннат جانناتcennet
636yaktu2nur, aydınlık, yahtı Licht, Glanzlight, shineсвет, сияние jarıqжарық جارىقяктыışık, parlaklık
637yalçı2düzlenmiş, temizlenmiş, yoluna konulmuş gereinigt, geordnetnettoye, organisecleaned, organizedочищенный, упорядоченный tazalanğan, rettelgenтазаланған, реттелген تازالانعان، رەتتەلگەنdüzenli
638yalğan2yalan, duruğ Lüge, falschmensonge, fauxlie, wrongложь, неверно jalğan, namaqwlжалған, намақұл جالعان، ناماقۇلжалганялганyalan, yanlış
639yazuk2گنا 7гүнә 7günah, kabahat, suç Sünde, Fehlerfautefault, guiltвина kinäкінә كىناsuç, hata گۇناھгунаһgunah
640ölken2مقتول 7мәқтул 7ölü, ölmüş todttué, mortifiékilled, deadубитый, умерщвленный ölgen, öltirilgenөлген, өлтірілген ولگەن، ولتىرىلگەنөлтүрүлдүmaktul, ölü
641bağ2باغ 7бағ 7 Gartenjardingardenсад baq, bau-baqşaбақ, бау-бақша باق، باۋ-باقشاбакчабакчаbahçe باغ
642tasaduf *تصادف 7тасадуф 7 zufällige Begegnungrencontre au hasardchance meetingслучайная встреча kezdeysoq kezdesuкездейсоқ кездесу كەزدەيسوق كەزدەسۋşans toplantısı
643yinkil2yöngil, hafif leichtlégerlight (adj), not heavyлегкий jeñilжеңіл زەڭىلhafif
644yitim2öksüz çocuk Verwaistes Kindorphelinorphanсирота jetimжетім زەتىمжетимятимyetim, öksüz, kimsesiz
645faqir1فقيرfaqir? armpauvrepoorбедный kedeyкедей كەدەيкедейярлыyoksul
646taklif1تكليف Einladunginvitationinvitationприглашение şaqıru, şaqırısшақыру, шақырыс شاقىرۋ، شاقىرىسчакыруучакыруdavetiye, çağrı
647munasib1مناسب angemessenappropriéappropriateподходящий jaramdıжарамды جارامدىжарактуукулай, уңайлы, дөресuygun, yerinde
648misl1مشل Sprichwortproverbeproverbпословица maqalмақал ماقالмакалмәкальatasözü ماقال تەمسىل
649kindik1كنديك Nabel, Bauchnabelnombrilnavelпупок kindikкіндік كىندىكкиндиккендекgöbek, merkez, orta yer كىندىك
650uç, üç8انتقم 7، اوچ 8интиқам 7 Rache, Grollvengeance, rancunerevengeместь kekкек كەكintikam
651çöl1چول Wüstedésertdesertпустыня şölшөл чөлчүлçöl
652çoñ dada 1چونك دادا Grossvatergrand-pèregrandfatherдедушка ataата اتاчоң атабабайbüyükbaba өвөг эцэг 3بوۋا
653çunke1چونكەчүнке 7 weilparce quebecauseпотому что öytkeniөйткені ويتكەنىсебебичөнкиçünkü, zira چۈنكىчүнкиchünki
654haram1حرام unlawful, uncleanзапретный, грязный haram, aramхарам, арам حارام، ارامyasadışı
655hatun1جاتون Fraufemmewife, womanжена, женщина qatınқатын قاتىنкатынeş, karı, kadın
656hatir1خاطرхатир * Erinnerung, Vorstellungmémoire, penséememory; thought, mindпамять, мысль estelik, oy, esестелік, ой, ес ەستەلىك، وي، ەسэс, ойхәтер, уйhafıza, düşünce, akıl ئەستە ساقلاش ، ئويلىنىش
657badkan2büyük kaşık; milaka Löffelcuillèrespoonложка qasıqқасы قاسىقкашыккашыкkaşık халбага 3چۆمۈچчөмүчchömüch
658badrın2hiyar, badrink Gurkeconcombrecucumberогурец qїyar, bädirenқияр, бәдірен قييار، بادىرەنбадыраңкыярsalatalık, hıyar
659basqiç 8, baskıc2, 8باسقيچбасқыч *merdüven, masad, süllem paye Leiter, Treppe; Schwelle, Treppe, Leiterseuil, escalier, échelle ladder, stairsлестница basqış, tepkişekбасқыш, тепкішек باسقىش، تەپكىشەكтепкичбаскычmerdiven باسقۇچбасқучbasquch
660çıpkan2çiban Scorpionscorpionscorpionскорпион sarışayanсарышаян سارىشايانчаянчаянakrep
661çumri2yalancı Lügnertrompeurliarлжец ötirikşi, aldamşıөтірікші, алдамшы وتىرىكشى، الدامشىалдоочуалдаучыvahşi
662cecek2küçük ağac, çalı, çirpi, gül kleiner Baum, Strauch, rosesmall tree, bush, roseмаленькое деревце, куст, роза kişkentay ağaş, bwta, rauşanкішкентай ағаш, бұта, раушан çalı, gül, maki
663din1دين Religionreligionreligionрелигия dinдін دىنдиндинdin دىن
664zaman1زمان Zeittempstimeвремя, период zamanзаман زامانубакытвакытzaman, vakit ۋاقىت
665sariğ1ساريغсары gelbjauneyellowжелтый sarıсары سارىсарысарыsarı шар, бөөрөнхий 3
666saray1سراى Gasthaushôtelserai, innгостиница qonaq üy, meymanhanaқонақ үй, мейманхана قوناق ۇي، مەيمانحاناмейманканакунакханәhan, otel, konak مېھمانخانا
667şimal1شمال NordenNordnorthсевер soltüstikсолтүстік سولتۇستىكтүндүктөньякkuzey شىمالшималşimal
668arz1عرضарз* Beschwerde, Erklärungplainte, déclarationpetition, complaintжалоба, заявление arızарыз ارىزdilekçe, şikayet
669ğarb1غرب WestenOuestwestзапад batısбатыс باتىسбатышкөнбатышbatı өрнө, баруун 3
670talaq1طلاق Scheidungdivorcedivorce (n) развод ajırasu, neke bwzuажырасу, неке бұзу اجىراسۋ، نەكە بۇزۋажырашууаерылышуboşanma, ayrılık ئاجرىشىش
671qança? 1قانچە? wie viel? combien? how much? сколько? qanşa? қанша? قانشا? канча? күпме, ничә? ne kadar? قانچىلىك
672qan1قان Blutsangbloodкровь qanқан قانканканkan قېنى
673qaysi1قايسى؟ which? какой, который? qaysı? қайсы? قايسى؟ hangi ямар 3
674qaçan1قچانne vakit, ne zeman? 2 wann? 2quand? when? когда? qaşan? қашан? قاشان؟ качан? кайчан? ne zaman? хэзээ, хэдийд?
675qara1قراsiyah 11سياھ 11 schwarzenoirblackчерный qaraқара قاراкаракараsiyah, kara قارا
676qarar1قرار Entscheidungdécisiondecisionрешение şeşim, qarar, qaulıшешім, қарар, қаулы شەشىم، قارار، قاۋلىчечимкарарkarar
677qabul1قبول Zustimmung, Akzeptanzconsentement, acceptationacceptance, consentсогласие, принятие qabıldauқабылдау قابىلداۋмакулдук, кабыл алууризалык, кабул итүkabul, rıza, onay ماقۇل ، قوبۇل قىلىش
678qaydağ1قايداغ welchequel, lequelwhat kind (of thing) какой qanday, qaysıқандай, қайсы قانداي، قايسىкандай, кайсынинди, кайсыne tür
679qetiq1قتق Kefirkéfiryogurtкислое молоко, катык, кефир qatıqқатық قاتىقкефиркефирyoğurt
680Quran1قران Korancoranthe QuranКоран QwranҚұран قۇرانкуранкуранKuran قۇرئان
681qarañğu1قرانكغو dunkelsombredarkтемный, темно qarañğıқараңғы قاراڭعىкараңгыкараңгыkoyu, karanlık قاراڭغۇ
682qarawul1قراول Wachegardeguard post; scout troopстража, караул qarauılқарауыл قاراۋىلbekçi karakolu, izci birliği харуул 3
683qarz1قرضқарз * Schulddettedebtдолг, задолженность, обязанность qarızқарыз قارىزкарызбурычborç үүрэг, уялга 3قەرزқәрзqärz
684qisqa1قسقەқысқа *qissa 8قسە 8 kurzcourtshortкороткий qısqaқысқа قىسقاкыскакыскаkısa قىسقاқысқаqısqa
685qand, kand1, 2قندқанд *şeker, nebat, şehd Zucker, Honigseimsucresugarсахар qantқант قانتшекершикәрşeker شېكەرшекәрşekär
686qoşun1قوشون Armeearméearmyармия, войско äskerәскер اسكەرordu ئارمىيە
687qulaq1, 8قولاق Ohroreilleearухо qwlaqқұлақ قۇلاقkulak
688qum1قوم Sandsablesandпесок qwmқұм قۇمкумкомkum قۇم
689küz1كوز Herbstautomneautumnосень küzкүз sonbahar, güz
690saltanat7سلطنتсалтанат 7 Feier, Feierlichkeitcélébration, solennitésolemnity, celebrationторжественность, торжество saltanatсалтанат سالتاناتciddiyet, kutlama
691qiliç1قلچқылыч 7 Schwertépéeswordмеч, нож semserсемсер سەمسەرкылычкылычkılıç قىلىچ
692tawqif1توقيف Verhaftungarrestation, détentionarrest, detentionарест, задержание qamau, twtqınğa aluқамау, тұтқынға алу قاماۋ، تۇتقىنعا الۋtutuklama, gözaltı
693şarab1شرابшараб * Weinvinwineвино şarapшарап شاراپшарапшәрабşarap شارابшарабşarab
694çilim2nargile, kalyan persische Wasserpfeifebong, hookahкальян qorqorқорқор قورقورbong, nargile
695kapan2hınzır, domuz, çuçka Schwein, Ferkelcochonpigсвинья, поросенок doñız, şoşqaдоңыз, шошқа دوڭىز، شوشقاчочкодуңгызdomuz چوشقا
696balgamak2kazmak graben, ausgrabencreuserdig, dig outкопать, откапывать qazu, qazıp şığaruқазу, қазып шығару قازۋ، قازىپ شىعارۋkazıp çıkarmak, keşfetmek малтак, эрэх ухах 3
697kalay? 2nasıl, ne tarz? wie? Wafürein? comment? how? как? qalay? қалай? قالاي؟ nasıl? яагаад 3
698otrak2oturacak yer Sitzplatzsiège, place assiseseatсиденье, сидячее место otırğış, otıratın orınотырғыш, отыратын орын وتىرعىش، وتىراتىن ورىنoturak, koltuk
699ova (hova) 2evet, beli ja, gewissouiyesда їäиә ٴياообаәйеevet
700öblek2hasta, bimar Krankmaladieillnessболезнь auru, sırqatауру, сырқат اۋرۋ، سىرقاتооруавыруhastalık
701ökelge2hediye, ırmağan Geschenkcadeaugift, presentподарок sıylıqсыйлық سىيلىقhediye, armağan
702öksek2yüksek hochhauthighвысоко, высокий joğarı, wzınжоғары, ұзын جوعارى، ۇزىنбийикбиекyüksek, üst
703qovanmaq8قووانماق sich freuen, lustig werdense réjouirrejoiceрадоваться quanuқуану قۋانۋsevinmek, neşelenmek, keyiflenmek
704luğat1لغت SpracheLanguelanguageязык tilтіл تىلтилтелdil تىل
705lafaz1لفظ Wortmotwordслово sözсөз سوزсөзсүзsöz, kelime سۆزсөзsöz
706farişta1فرشتە Engelangeangelангел perişteперіште پەرىشتەпериштефәрештәmelek پەرىشتە
707janub1جنوب SüdSudsouthюг oñtüstikоңтүстік وڭتۇستىكgüney
708saç1ساچ Haarcheveuxhairволосы şaşшаш شاشчаччәчsaç چاچ
709saat1ساعت Stundeheurehourчас sağatсағат ساعاتсаатсәгатьsaat سائەت
710saqal1سقال Bartbarbebeardборода saqalсақал ساقالsakal ساقال
711şajara1شجرە Stammbaum, Genealogiepedigree, généalogietree, pedigree, genealogyродословная, генеалогия şejireшежіре شەجىرەsoyağacı, köken гэрийн, үеийн бичиг 3
712şirin1شيرين süsssucré, douxsweetсладкий tättiтәтті таттуутатлыtatlı, sevimli
713tayifa1طايفە Volk, Stammgens, tribupeople, tribeнарод, племя taypaтайпа تايپاhalk, kabile, aşiret
714alim1عالم Wissenschaftlersavantscholarученый ğalımғалым عالىمгалимbilim adamı, akademisyen, bilgin ئالىم
715ilm1علم knowledge, scienceзнание, наука ğılımғылым عىلىمbilgi, bilim
716imarat1عمارتимарат * Gebäudebâtimentbuilding, edificeздание ğїmaratғимарат عيماراتимаратбинаbina, yapı بىناбинаbina
717farq1فرق Unterschieddifférencedistinction, differenceразница, отличие ayırmaşılıqайырмашылық ايىرماشىلىقайырмааермаayrım, fark پەرقى
718fikir1فكر Meinung, Ideeopinion, idéeopinion, thought, ideaмнение, идея pikirпікір پىكىرпикирфикерfıkır, düşünce, kanı پىكىر
719qar1قارқар * Schneeneigesnowснег qarқар قارкаркарkar قارқарqar
720taş1تاشташ 7 Steinpierrestoneкамень tasтас تاسташташtaş чулуу 3
721yumulaq1 يومولاق rundrondroundкруглый domalaq, döñgelekдомалақ, дөңгелек دومالاق، دوڭگەلەكyuvarlak, daire
722hat1خط Brief, Nachrichtlettreletter, missiveписьмо, послание hatхат حاتкатхатmektup, özdeyiş خەت
723fuqara1فقرا common peopleпростой люд bwqaraбұқара بۇقاراsıradan insanlar
724uçun1اوچون for, because of, on behalf ofдля, из-за üşinүшін için, yüzünden, adına тул, тулд, төлөө 3
725issiq1ايسيق heißchaudhotгорячий ıstıqыстық ىستىقысыкsıcak
726emäs1ايماس nichtne pasnotне emesемес ەمەسdeğil
727çay1چاى Teethéteaчай 茶cháşayшай شايчайчәйçay چاي
728muz1موز Eisglaceiceлед mwzмұз مۇزмузбозbuz مۇز
729yeñi1ينكى neunouveaunewновый jañaжаңа جاڭاжаңыяңаyeni
730inäk1اناكـ Kuhvachecowкорова sїırсиыр سيىرсыерinek كالا
731mewä1ميوھ Obstfruitfruitфрукт jemisжеміс زەمىسжемишҗимешmeyve مېۋە
732yahşi1يخشى gutbiengoodхорошо, хороший jaqsıжақсы جاقسىяхшыiyi ياخشى
733kayrak, qayraq2, 8قايراق 8cizlam, bilek taşı Wetzsteinpierre à affûter 8whetstoneоселок, точильный камень qayraqқайрақ قايراقbileme taşı
734aksırmak2eksırmak niessenéternuersneezeчихать tüşkiruтүшкіру تۇشكىرۋтөчкерүhapşırmak
735apa (epe) 2büyük hemşire, abla altere Schwester, Frausœur ainéeolder sisterстаршая сестра apaапа اپاолы апаabla
736kurtun2kurd Wurmver de terrewormчервь qwrtқұрт قۇرتкортsolucan
737aldamaq8الداماق betrügen, hintergehentromper, fourberdeceive, betrayобманывать, "надувать" aldauалдау الداۋалдооалдауaldatmak
738ötkür8 scharf, geschliffen, eindringendtranchant, pénétrant, aigusharp, sharpenedострый ötkirөткір وتكىرkeskin ئۆتكۈر
739ötmek8اوتماك vorbei gehen, vorüber gehen, durchdringenpasser, pénétrer, percerpass through, penetrate (inf, inf) проходить куда-л., проникать ötuөту وتۋiçine geçmek, işlemek, nüfuz etmek
740quymaq8قويماقқұймақ * giessen, schüttenverser, fondrepourналивать, налить qwyuқұю قۇيۋкуюу, төгүүкуюdökmek
741çoñ1چونك largeбольшой
742hajat1حاجت needнужда
743dehqan1دھقان farmer
744zinhar1زينھار warning (n)
745sada1سادە simpleпростой
746sayr1ساير travelпутешествие
747şahid1شاھد witnessсвидетель
748şam1شام Abendeveningвечер
749tayyar1طيار readyготовый
750farzand1فرزند childребенок
751firqa1فرقە groupгруппа
752qarzdar1قرضدار debtorдолжник қарыздар
753qazan1قزان cookpotказан, котел qazanқазан قازان
754kağaz1كاغذ paperбумага qağazқағаз قاعاز
755kemä1كمە boatлодка qayıqқайық قايىق
756majara1ماجرا event
757mahluq1مخلوق living creature
758män1من I, meя menмен
759meniñ1منينك myмой, мое, моя meniñменің مەنىڭ
760nubuwat1نبوت prophecyпророчество payğambarlıq, köregendikпайғамбарлық, көрегендік
761niyat1نيت intention, purposeнамерение, цель
762Hindustan1ھندستان IndiaИндия ÜndistanҮндістан
763waris1وارش heirнаследник мұрагер
764wajh1وجە plan, methodплан, метод
765wasat1وسط middleсередина
766wafat1وفات deathсмерть
767wuquf1وقوف awarenessосведомленность
768wakalat1وكالت power to represent
769Yarkand1ياركند Yarkand (place name)
770yarliq1يارليق command, proclamation

About

Welcome to Chagatay dictionary. It is a kind of digitalization of knowledge on the Chaghatay language in order to make it available for as many people as possible. Another important purpose is to show the kinship between the Turkic peoples to promote the development of understanding between them. We believe that languages are a means of communication, not separation.

Some instructions about the Dictionary: the numbers in the table are numbers of books in the references, from where the words were taken. The column with numbers indicates sources for the Chaghatay words in Latin and also for some translations. If the source gives translations for example to German or French, than it is highly probable that translations in the dictionary are taken from there. For A-Z sorting tap the top of a column. For any questions don't hesitate to contact us.

Turkish language developer: Alperen Tayfun Lale

Ottoman Turkish language developer: Emre Polat

Qazaq language developer: Darhan Amanzholuly

Kyrgyz language developer: Venera Rasul

We Translate


Asiada Beş Turk


Біз Қытай Түркістанының ауылдарының арасымен жүрдік. Ауылдарды аралап жүріп, олар бізге қауын-қарбыз беріп отырды...

Кейбір ауыл тұрғындары біздің түрік екенімізді білгенде бізге тамак пен жеміс әкелді. Міне, мен көп жылдар бойы армандаған Түркістан және міне, сол бақытты континенттің түріктері...



包尔汉回忆录, 新疆五十年


包尔汉回忆录, 新疆五十年...

.....................



Eurasian Crossroads


Eurasian Crossroads: a history of Xinjiang by James Millward...

Казахи пришли в северный Синьцзян после уничтожения цинами джунгар в середине 18 века. Они торговали с цинскими властями и частными торговцами, но оставались самостоятельными в цинский период, посещая ярмарки и создавая зимовки в Джунгарии, а затем возвращаясь за цинские наблюдательные посты весной.

References

1. Eric Schluessel. An introduction to Chaghatay: a graded textbook for reading Central Asian sourses.

2. Sejh Sulejman Efendi's Çagataj-Osmanisches Wörterbuch.

3. Ц. Дамдинсүрэн, А. Лувсандэндэв. Орос-Монгол толь.

4. Юдахин К.К. Орусча-Кыргызча сөздүк. Русско-Кыргызский словарь.

5. Pavet de Courteille, Dictionnaire Turk-Oriental.

6. Robert Barkley Shaw. A sketch of the Turki language as spoken in Eastern Turkistan

7. Халиди Қ. «Тауарих-и хамса-и шарқи» - Шығыстың бес тарихы: бірінші кітап.

8. Herrman Vambery, Çagataische Sprachstudien enthaltend grammatikalischen umriss, Chrestomathie und Wörterbuch der Çagataischen Sprache.

9. Mongolian-English dictionary. Mattai Haltod, John Gombojab Hangin, Serge Kassatkin, and Ferdinand D. Lessing.

10 چاغاتاي تىلىنىڭ ٴىزاھلىق لۇغىتى، م. باھاۋۇدۇن

11. Ferit Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe ansiklopedik lugat

Did not find The Word?

You can leave a request here:

Loading
Your message has been sent. Thank you!

Comments

You can leave a comment here:

. . .







Contact Us

Our Address

CHAGATAI DICTIONARY

Email Us

chagadict.info@gmail.com

CHAGATAI DICTIONARY